“Kıtayı Savunamazsınız, Eğer Üzerinde Hareket Edemezseniz”: AB’den Tarihî Askerî Mobilite Planı

Avrupa Komisyonu, Avrupa ordularının kıta içinde daha hızlı hareket edebilmesini sağlamak amacıyla “askerî Schengen” olarak adlandırılan yeni bir düzenleme önerdi. Buna göre AB üyesi ülkeler, barış zamanında üç gün, acil durumlarda ise altı saat içinde diğer üye ülkelerin askerî birlik ve ekipmanlarının sınırlarından geçmesine onay vermek zorunda olacak.

Sürdürülebilir Ulaştırma ve Turizmden Sorumlu AB Komiseri Apostolos Tzitzikostas, mevcut durumda Batı’dan Doğu’ya askerî birlik ve teçhizat naklinin aylar sürdüğünü belirterek, hedeflerinin bunu günler içinde gerçekleştirmek olduğunu söyledi. Tzitzikostas “Bir kıtayı savunamazsınız, eğer üzerinde hareket edemezseniz. Bu yüzden askerî Schengen’i oluşturuyoruz.” dedi.

Komisyonun “Askerî Mobilite Paketi” bugün resmen açıklanacak. Paket; AB'nin, bazı istihbarat raporlarına göre Rusya’nın önümüzdeki yıllarda başka bir Avrupa ülkesine saldırı kapasitesine ulaşabileceğine dair değerlendirmeler doğrultusunda, on yıl bitmeden savunmasını önemli ölçüde güçlendirme planlarının son halkasını oluşturuyor.

AB’nin 27 üyesinde askerî geçiş izinleri için ortak bir standart bulunmuyor ve bazı ülkelerin izin taleplerine yanıt vermesi haftaları bulabiliyor. Yeni öneri, bu süreyi barışta en fazla üç güne, acil durumlarda ise altı saate düşürmeyi öngörüyor. Acil durumlarda izin verilmesi esas kabul edilecek.

Plan kapsamında, AB’nin Sivil Koruma Mekanizmasına benzer şekilde yeni bir “Askerî Mobilite Geliştirilmiş Yanıt Sistemi” kurulacak. Bu sistemde üye ülkeler, diğer ülkelerin kullanımına sunmak üzere vagon, feribot veya stratejik hava taşımacılığı gibi varlıkları bir askerî mobilite dayanışma havuzuna ekleyebilecek. Ayrıca sivil şirketlerin çift kullanımlı taşıma ve lojistik araçlarının listelendiği bir askerî mobilite kataloğu hazırlanacak.

Her ülke için bir ulusal koordinatörden oluşacak yeni bir askerî mobilite taşımacılık grubu süreci yönetecek.

AB, dört ana askerî koridor üzerinde ihtiyaç duyulan 500 altyapı projesini belirledi. Bu projeler kapsamında yollar, demiryolları, limanlar, havalimanları, tüneller ve köprüler askerî araçların ağırlık ve boyutlarına uygun şekilde güçlendirilecek.

Tzitzikostas “Sağlam lojistik ağlar, savaşları kazandırır ya da kaybettirir. Odak noktamız kısa vadeli, hızlı sonuç verecek yatırımlar.” dedi.

Komisyon, tüm bu altyapı çalışmalarının yaklaşık 100 milyar avroya mal olacağını tahmin ediyor. Ancak mevcut AB bütçesinde askerî mobilite için ayrılan miktar sadece 1,7 milyar avro. 2028’de başlayacak yeni bütçe döneminde bu rakamın 18 milyar avronun biraz altında olması öneriliyor; yine de hedeflenen seviyenin oldukça gerisinde.

Tzitzikostas, altyapının çift kullanımlı olması nedeniyle üye ülkelerin uyum fonları ve SAFE savunma kredi programı gibi diğer mali kaynaklara da başvurabileceğini belirtti. NATO üyesi AB ülkeleri, bu yatırımları ittifakın yeni harcama hedefleri kapsamında sayabilecek.

Komiser “Dünya jeopolitik olarak zor bir dönemden geçiyor. Daha hızlı hareket etmeyi, daha çok çalışmayı ve sonuçları daha erken almayı öğrenmek zorundayız.” dedi. (İLKHA)