TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, zincir marketlerin fiyat birlikteliği yaparak piyasayı bozduğunu belirterek, serbest piyasanın denetim altına alınması gerektiğini vurguladı. Esnafın rekabet gücünün yok olduğunu ve sürdürülebilir ticaret ortamı için adım atılması gerektiğini söyledi.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, zincir marketlerin birçok temel gıda ürününde fiyatları birlikte belirleyerek piyasaya hâkim olmasının serbest piyasa ilkeleriyle bağdaşmadığını belirtti.

Zincir marketlerin birçok temel gıda ürününde fiyatları birlikte belirleyerek piyasaya hâkim olmasının serbest piyasa ilkelerine aykırı olduğunu belirten Palandöken, “Serbest piyasa vatandaşın lehine işlemeli. Fiyat birlikteliği yaparak piyasanın dengesini bozuyorlar. Perakende ticarette kurallar yeniden tanımlanmalı. Ticaret serbesttir deyip istedikleri gibi fiyatlarda hareketlilik sağlayıp enflasyonu yükseltmeye kimsenin hakkı olmadığının bilinmesi lazım. Zincirler bildiğiniz üzere fiyatlarda artık son kullanma tarihi yaklaşmış, bir iki ay süresi kalan ürünleri piyasaya sürmek suretiyle rekabet ortamını bozduğu gibi, bu ürünlerin tüketim tarihleri dolduğunda da tüketiciyi hedef haline getiriyor” dedi.

“Haksız rekabet ortamı enflasyonu körüklüyor”

Serbest piyasa adı altında kontrolsüz bir ticaretin oluştuğuna dikkati çeken Palandöken, “Vatandaş tabii bunu bilmiyor. Fiyatlardaki bu yanılgılar; insertlerde, rafta, stantta ayrı fiyatlar kullanmak suretiyle ortaya çıkıyor. Zincirler, satılacak ürünleri bazı günler için deterjan, bazı günler için zorunlu tüketim malları, bazı günler için temel gıda maddeleri üzerinden vatandaşa sunmaya gayret ediyor. Tabii bunu fırsat bilenler ‘ticaret serbesttir’ fikrini iyi niyetle kullanmayıp tüketicinin aleyhine kullanmak suretiyle hem tüketiciye hem de perakende ticaret yapan esnafa zarar veriyor, ekmeğine mani oluyorlar. Bildiğiniz üzere bunlar, yıllardır takip ettiğimiz perakende sektörünün düzenlenmesiyle ilgili eksiklerin giderilmesine yönelik çalışmalarda da gündeme geliyor. Bu sene yine bilindiği üzere Meclis tatile girdi. Perakende yasasının artık gündeme gelmesi mümkün değil.” diye konuştu.

“Sürdürülebilir ticaret ortamı için adım atılmalı”

Ekim ayında Meclisin açılacağını hatırlatan Palandöken, “Bu arada da perakende sektörünün düzenlenmesi, enflasyonun düşmesi ve esnafın beklentilerinin karşılanması büyük önem taşıyor. İstihdamda da esnaf var. Aynı şekilde rekabet ortamının korunması, fiyatların dengelenmesi, haksız rekabetin önüne geçilmesi ve 415 meslek dalının zarar görmemesi gerçekten çok önemli. Bunlar, istedikleri zaman istedikleri ürünün fiyatını kırmak suretiyle hem üretici firmaları hem de perakendeci esnafı zarara uğratıyorlar. Zaman içerisinde de esnafın çalışma hayatından çekilmesine sebep oluyorlar. Eğer o semtte pazar varsa, eğer o semtte bu ürünlerle ilgili fiyat indirimi uygulanıyorsa, bunlar el birliği yaparak rekabeti ortadan kaldıran kuralları işletiyorlar.” şeklinde konuştu.

“Dünyada ne yapılıyorsa ülkemizde de o yapılmalı”

Anayasanın 173. Maddesi gereğinde esnaf ve sanatkarların korunması gerektiğinin altını çizen Palandöken, "Tabii ki sürdürülebilir ticaret ortamının mutlaka yeniden tesis edilmesi lazım. Tanımının değiştirilmesi lazım. Dünyada yapılan uygulamaların ülkemizde de hayata geçirilmesi lazım. Yoksa perakende sektörünü tamamen yok edecekler. Ondan sonra tek fiyat, tek kalem, aynı şekilde fiyat tespitlerini de kendileri rahatlıkla uygulayabilecekler. Esnaf ve sanatkâr olmadan toplumun rekabet edecek başka unsuru yok. Mutlaka esnaf ve sanatkâra rekabeti sağlayacak esaslara bakılmalı. Yoksa esnafın bu durumdaki öncülüğü, rekabet gücündeki etkinliği gün geçtikçe kaybolmaya yüz tutuyor. Onun için de zaten esnafın çalışma hayatındaki ömrü bir ile üç yıl arasında değişiyor. Netice itibarıyla sermayenin karşısında direnemediği için yok oluyorlar.” ifadelerini kullandı. (İLKHA)