Bitlis’in Ahlat ilçesinde yaşayan 76 yaşındaki baston ustası, 56 yıldır sanatını bastonlara işleyerek yaşatmaya çalışıyor.

Bitlis'in Ahlat ilçesinde yaşayan 76 yaşındaki baston ustası Abdullah Gökbulak, yarım asrı aşkındır şevkle yaptığı bastonlara, Selçuklu motiflerini işleyerek sanatını yaşatmaya çalışıyor.

56 yıllık baston ustalığında Ahlat'ın tarihi güzelliğini, medeniyetlerin sanat ve motiflerini kendi bastonlarına işleyen Abdullah Usta, doğup büyüdüğü Ahlat ilçesinin tarihini sanata dönüştürmeyi kendine meslek edinmiş.

Abdullah Usta, Ahlat'ta yaşayan Asurlular, Urartular, Medler, Persler, Makedonyalılar, Selökidler, Partlar ve Alatoslar, Selçuklular ve Osmanlıların motiflerini bastonlarına yansıtmış.

Sanat hayatına ilk adımını 12 yaşında attı

Baston işlemeciliğiyle ilk olarak 12 yaşında tanıştığını belirten Abdullah Usta, geçim kaynağı hayvancılık ve tarım olan Ahlat ilçesinde, ekmeğini kazanmanın derdinde olduğu için farklı bir mesleği öğrenerek küçük yaşlarda iş hayatına atıldığını ifade etti.

İlk baston işlemeciliğine kısa süre bir devam ettiğini dile getiren Abdullah Usta, daha sonra tarıma yöneldiğini belirtti.

Askerliğe gitmeden önce sadece 2 adet baston yaptığını dile getiren Abdullah Usta, askerlik yaptığı süre zarfında, askeriyenin atölyesinde de baston yaparak, komutanlarına verdiğini ve yaptığı bastonların devlet erkânları tarafından beğenildiğini dile getirdi. Askerlikten sonra 1962 yılından itibaren bastonculuk hayatına atıldığını belirten Abdullah Usta, yapacağı bastonlara işleyeceği motif ve sanattın hiçbir benzerlerinin olmaması için, kendine has bir sanat ortaya çıkarmak adına Ağrı'dan başlayarak, Erzurum, İstanbul ve Zonguldak başta olmak üzere, Türkiye'nin birçok ilini gezdiğini söyledi.

Ahlat'ta birçok medeniyetin izini taşıyan sanatı bastona işliyor

Yaptığı bu gezintilerin dönüşünde askere gitmeden önce yaptığı 2 baston dışında bugüne kadar yaptığı bastonlardaki motiflerin Ahlat'a has olduğunu belirten Abdulllah Usta, Ahlat ilçesinde bulunan tarihi eserlerden; 13'üncü yüzyıldan kalma 14 Kümbet, Osmanlı Egemenliği döneminden bir, Roma-Bizans ve Selçuklularca kullanılmış bir adet olmak üzere 2 adet kale, Selçuklu ve Beylikler döneminden kalma 5 tarihi mezarlık, Osmanlı döneminden kalma bir tarihi mezarlık, yine Yuvadamı köyünün kuzeyinde M.ö. 2000 ile M.S. 1200 arasında kullanılmış 4 ayrı mezarlık, Osmanlı döneminden kalma 2 cami, Beylikler döneminden 2, Osmanlı döneminden de bir adet hamam, Akkoyunlu döneminden bir köprü ve dünyanın en büyük mezarlıklarının içinde bulunduğu Selçuklu mezarlığı, yaptığı baston işlemeciliği için bir zenginlik oluşturuyor.

Abdullah Usta, heves edip zevkle tarihin motiflerini işlediği bastonların Ahlat ve Ahlat dışında artık tanınır hale geldiğini dile getirerek, ilk çalıştığı malzemelerinin ve motif işlemeli bastonların, Kültür Müdürlüğünce Bitlis'te bulunan Etnoğrafya Müzesine götürüldüğünü belirtti.

Ahlat'ta bastonla ile birlikte birçok sanat yaşatılıyor

Baston sanatının Ahlat için önemli bir kültür olduğunu vurgulayan Abdullah Usta, bu kültürün yaşatılması için hem severek çaba sarf ettiğini, hem de bu kültürün yaşatılması için çocuklarını ve birçok ustayı yetiştirdiğini belirtiyor. Baston ile birlikte Ahlat'ta son zamanlarda çinicilik sanatının da geliştiğini dile getiren Abdullah Usta, taş işlemeciliğinin son zamanlarda Ahlat'ta arttığını ifade etti.

Azim ve gayret ile her işin üstesinde geliniyor

76 yaşında olmasına rağmen azimle çalıştığını, meslek hayatına başlarken okuma yazma bilmediğinin altını çizen Abdullah Usta, azimli olunduktan sonra başarılmayacak hiçbir işin olmayacağını ifade etti.

Okuma yazma bilenlerin sayısının parmakla gösterilecek kadar az olduğu eski dönemlerde Ahlat ilçesinde de okuma yazma oranını az olduğunu dile getiren Abdullah Usta, azim ve gayretle tüm sıkıntıların üstesinden geldiğini söyledi.

Abdullah Usta, yaptığı gayret ve azimli çalışmasının neticesinde, GESAV tarafından 2003 yılında kendisine "Hatıra sanatçılarımıza saygı ödülü" verildiğini belirtti. Yaptıkları bastonlara büyük emekler verdiğini, ilerleyen yaşına rağmen zevkle tarihin motiflerini bastona işlediğini dile getiren Abdullah Usta, "Halkın uğraş alanlarından biri olan bastonculuk geleneği günümüzde de önemli bir kültür-sanat faaliyeti olarak yer almaktadır. özel teknikler kullanılarak yapılan bu bastonların her biri, büyük emekler ve özveriler neticesinde oluşturulmaktadır. Ceviz ağacı, koç, manda boynuzu ve kemikten yapılan Ahlat bastonu bir marka haline gelmiş. Şu an hediye olarak devlet erkânı kullanıyor." dedi. (Şükrü Tontaş-İLKHA)