Menenjit vakalarındaki artışı dikkat çeken uzmanlar, menenjitten korunmak için, özellikle kalabalık alanlarda hijyen önlemlerine dikkat edilmesini, risk grubundakilerin aşılarını yaptırmasını ve hastalık belirtileri görüldüğünde en kısa sürede sağlık kuruluşlarına başvurulmasını öneriyor.

İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışkın, hastalığın belirtileri ve hastalıktan korunmanın yollarıyla ilgili bilgiler verdi.

Hastalığın hızla ilerlemesinin ölümcül olabileceğini belirten Fışkın, “Menenjit; mikropların beyine ulaşmasıyla gelişen, beyin zarlarının iltihabıdır ve ölüm ya da kalıcı sakatlık riski taşır. Son günlerde gündeme gelen vakalar, ‘Neisseria meningitidis’ bakterisine bağlı olgularla ilişkili. Bu bakteriye bağlı gelişen hastalık, sağlıklı bireyleri ve özellikle de çocukları ve gençleri etkileme eğiliminde ve hızla ilerleyerek saatler içinde ölümle sonuçlanabilir.” dedi.

Türkiye’de salgın ne durumda

Neisseria meningitidis’in dünyanın farklı bölgelerinde dönemsel salgınlara yol açtığını vurgulayan Prof. Dr. Taşdelen Fışkın, “Ülkemizde bu enfeksiyonlar endemik olarak görülüyor. Ancak mevcut sürveyans (izleme) verilerine erişimimiz olmadığından dolayı, şu anda salgın olup olmadığı konusunda net bir şey söyleyemeyiz” diyerek, Ocak–Mart 2025 döneminde Umre ziyaretine giden kişiler arasında 11 kişilik bir meningokoksik enfeksiyon küme vakası bildirildiği bilgisini de paylaştı.

Çocukları ve gençleri etkiliyor

“Meningokok bakterisi, en sık bir yaş altındaki çocuklar, 16–23 yaş arası gençler ve bağışıklık sistemi zayıf bireyleri etkiler. Özellikle hızlı ilerleyen meningokoksemi vakaları, saatler içinde şoka ve ölüme yol açabilir.” diyen Prof. Dr. Taşdelen Fışkın, toplumun dikkatli olması gerektiğini vurguladı.

Ateş, baş ağrısı, bulantı belirtiler arasında

Hastalığın belirtileriyle ilgili de bilgi veren Fışkın, “Ateş, baş ağrısı, bulantı, döküntü, kusma, bilinç bulanıklığı ve koma gelişebilir. Bazı vakalarda menenjit gelişmeden doğrudan ‘meningokoksemi’ denilen ağır bir tablo ortaya çıkabilir. Bu durumda hızlı müdahale hayati önem taşır” diyerek hızlı müdahalenin önemine dikkat çekti.

Yakın temaslılara koruyucu tedavi şart

Hastayla yakın teması olanların koruyucu antibiyotik tedavisi alması gerektiğini belirten Fışkın, özellikle şu grupların dikkatli olması gerektiğini vurguladı:

“Aynı evde yaşayanlar, aynı sınıf, kreş, yurt veya kışlada kalanlar, hastayla yakın fiziksel temasta bulunanlar, uzun uçak yolculuğunda hastayla yan yana oturanlar, koruyucu ekipman olmadan hastaya müdahale eden sağlık çalışanları dikkatli olmalı. Bu kişilere antimikrobiyal profilaksi denilen koruyucu antibiyotik tedavisi, tercihen ilk 24 saat içinde verilmeli ama temas sonrası 14. güne kadar da uygulanabilir.”

Aşı ile korunmak mümkün

Prof. Dr. Taşdelen Fışkın, menenjit bağışıklığına yönelik ise şöyle konuştu:

“Hastalığa karşı elimizde etkili aşılar var. ACWY serogrubuna karşı konjuge polisakkarit aşılar ve B serogrubu için rekombinan protein temelli aşılar uygulanıyor. Aşılar, özellikle bebekler, genç erişkinler ve bağışıklık problemi olan bireyler için hayati önem taşıyor.” (İLKHA)