Geçtiğimiz günlerde hasadına başlanan yeşil zeytinin tarladan sofraya uzanan yolculuğuna tanıklık ederken, hasat ile birlikte üretimine geçilen zeytinyağı ise tam bir ilaç niteliğinde.

Mardin'in Derik ilçesinde üretimi bin yıl öncesine dayandığı tahmin edilen zeytinde hasat başladı. Zeytinin ana vatanı olarak bilinen Derik'te 10'un üzerinde zeytin çeşidi bulunuyor. Yağ kalitesi yüksek Derik Zeytini daha çok sofralık olarak tüketiliyor.

İlçe halkının temel geçim kaynağı olan zeytin, zengin çeşitleriyle her damak tadına hitap ediyor. En çok tercih edilen Halhalı zeytininin dışında Zoncuk, Güleki, Kejık, Belloti, Mazi, Gurseki, Melkebazi, Melemeli ve Ağliş adlarıyla da zeytin çeşitleri bulunuyor.

Yorucu ve zahmetli bir çalışmanın ardından tarladan toplanan zeytin, çeşitli işlemlerden geçirildikten sonra sofralık ve yağlık olarak değerlendiriliyor.

Elle veya sırıkla toplanan zeytinler çuvallara doldurularak sofralık için eve, yağlık için ise zeytinyağı üretim tesisine götürülüyor.

Birçok aşamadan sonra adeta altın rengine dönüşen zeytinyağı, makineden tenekelere konularak yemeğe hazır hale getiriliyor.

Yeşil zeytinin yapılışı

Sofralık zeytin, önce kırma işleminden geçiyor. Kırılan zeytinler bidonun içine konularak üzerine su bırakılıyor. 3 günde bir suyu değiştiriliyor. 3 kez bu işlem yapıldıktan sonra tuzlanıp tekrar bidona konuluyor ve bir hafta sonra zeytin tatlanarak yemeğe hazır hale geliyor.

Zeytin pazarı kuruldu

Mardin'de her yıl olduğu gibi bu yıl da yeşil zeytin pazarı kuruldu. Kızıltepe İlçe Otogarı Miting Alanında kurulan zeytin pazarında hareketlilik başladı.

Pazarda Nizip, İskenderun, Mersin Mut ve Derik zeytini satılıyor. Vatandaşlar evde kendi imkânları ile yeşil zeytini çeşitli işlemlerden geçirdikten sonra daha çok kahvaltıda tüketiyor. Tezgâhtaki zeytinler 6 liradan başlıyor 15 liraya kadar çıkıyor.

Kış mevsiminin aranan bir yiyeceği olan yeşil zeytinin fiyatı geçen yıla göre önemli oranda düşmüş durumda.

Zeytinin, bölge çiftçisi için önemli bir gelir kaynağı olduğunu vurgulayan satıcılar, bölgede toplanan mahsulün sofralık ve yağlık olarak değerlendirildiğini ifade ettiler.

"Yeşil zeytini çok seviyoruz"

Zeytin alan Fidan Özdemir, şunları söyledi:

"Her yıl olduğu bu yıl da yeşil zeytin aldık. Yeşil zeytini çok seviyoruz, çocuklarım da seviyor. Kendimize yetecek kadar aldık. Her yıl elle kırıyoruz ama bu yıl makineye attık. İsteyen elle kırabilir, elle kırıldığında lezzeti çok daha güzel oluyor. Kırma işleminden sonra bidonlara koyup üzerine içme suyu bırakıyoruz ve bu suyu 3 günde bir değiştiriyoruz. 3 kez bu işlemi yaptıktan sonra tatlı oluyor ve sonra tuzlayıp tekrar bidona koyuyoruz. Bir hafta sonra da artık yemeğe hazır oluyor."

Fiyatlar geçen yıla göre düştü

Kızıltepe Zeytinciler Derneği Başkanı Muzaffer Oral da zeytin fiyatlarının geçen yıla göre 2-3 lira düştüğünü söyledi.

Oral, "Nizip, İskenderun ve Derik cinsi zeytinler güzel olur. Vatandaşlarımız buna dikkat etsinler, bunları alsınlar. Derneğimizin yönetim kurulunun da aldığı bir karar var. Bu karar doğrultusunda hiçbir vatandaşımız aldatılamaz. Hiçbir vatandaşa sahte zeytin satılamaz, eğer satılsa cezai işlem uygulanacak. Bu karar, belediye ve kaymakamlıkça alınan ortak bir karardır." dedi.  

"Zeytinyağı faydaları saymakla bitmiyor"

"Zeytin, yiyecekler arasında en sağlıklı olanıdır." diyen Oral, özellikle zeytinyağının kalp başta olmak üzere akciğer ve karaciğere çok faydalı olduğunu söyledi.     

Damlama sulama sisteminin zeytine etkisinin kötü olduğunu belirten Oral, "Damlama suyu ile yağmur suyu arasında dağlar kadar fark var. Damlama sistemi o zeytini yumuşatır. Yağmur ise hem damak tadı verir hem de bozulmasına sebep olmaz." dedi.   

Tüketicilerin yağmurun yağmasını beklemesi gerektiğini belirten Oral, zeytin pazarında yeşil zeytin çeşitlerinin çok olduğunu, ancak güzel olanın Derik, İskenderun ve Nizip cinsleri olduğunu, fiyatların ise 6 ile 15 lira arasında değiştiğini söyledi.

"Yağmurun yağmasını bekliyorum"

Zeytin pazarında fiyat araştırması yapan Hüseyin Kaya, zeytin almak için yağmurun yağmasını beklediğini söyledi. Gelecek hafta zeytin almaya geleceğini kaydeden Kaya, "Yağmur Yüce Allah'ın lütfudur, o yağmurda bereket ve tat var. Yağmur zeytine değdiği zaman çok daha güzel oluyor. Bu yüzden yağmurlar yağdıktan sonra zeytin alamaya geleceğim. Çünkü en güzel zeytin yağmur suyu ile beslenen zeytindir." dedi. (M. Salih Keskin–İLKHA)