HÜDA PAR Van İl Başkanı Rasim Sayğın, Van Valisi ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Ozan Balcı tarafından geçtiğimiz günlerde kamuoyuyla paylaşılan projelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Sayğın, projelerin önemli olduğunu vurgularken, bazı alanlarda netlik ve öncelik çağrısında bulundu.

Geçtiğimiz hafta basın mensuplarıyla bir araya gelen Balcı, çevre yolu, tramvay, otogar, otopark, stadyum gibi onlarca projeye ilişkin müjdeler vermiş ancak somut bir tarih vermemişti.

Konuya ilişkin basın açıklaması düzenleyen HÜDA PAR Van İl Başkanı Rasim Sayğın, Valiliğin açıkladığı projelere genel anlamda olumlu yaklaştıklarını belirtti. Sayğın, bu adımların yıllardır HÜDA PAR olarak gündeme getirdikleri ihtiyaçlarla örtüştüğünü ifade etti ancak bazı projelerin hâlâ niyet beyanı düzeyinde kalmasından ve somut tarihlerin verilmemesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.

STK’lara ve meslek odalarına sessizlik eleştirisi

Sayğın, şehirle ilgili bu denli önemli açıklamalara karşı sivil toplum kuruluşlarının ve şehir planlamayla ilgili meslek odalarının sessizliğini eleştirerek, “Bu projelerle ilgili olarak bizim bir takım katkılarda bulunma ihtiyacımız var. Bir takım eleştirilerde bulunma durumumuz var. Aslında valilik şehrimizle ilgili çok önemli proje açıklamalarında bulunmasına rağmen biz şehrimizin önemli sivil toplum kuruluşları, önemli odaları, şehir planlamasıyla ilgili olan odaların bu konuda sessiz kalmalarını doğrusu anlayabilmiş değiliz. Yani şehrimizle ilgili olarak sorunlar ortada. Uzun süredir bizler adım atılmasını istiyoruz. Biri çıkıyor ki ben bunları yapacağım diyor ama sessiziz. Yani bunlarla ilgili odalar, mimarlar odası olsun, şehircilikle ilgili olan diğer dernekler, STK’lar olsun, valinin belirtmiş olduğu bu projelerden hangisinin şehrimizle ilgili olarak ne şekilde yapılması gerektiğiyle ilgili özellikle planlama, mimari, proje açısından, yerinin uygunluğu açısından bir açıklama yapmamaları bununla ilgili bir değerlendirme yapmamalarını biz bir eksiklik görüyoruz.” dedi.

“Çevre yolu yarım kalırsa şehir nefes alamaz”

Çevre yolu projesinin yalnızca iki aks üzerinden yürütülmesini eleştiren Sayğın, “Çevre yoluyla ilgili olarak valilik açıklama yaptı. Dedi ki; Erciş yolundan 18 kilometre, Edremit yolundan da 10 kilometre 2025 yılı sonunda bitecek. Bunu zaten bakanlık açıklamıştı ve biz bununla ilgili olarak ayrıca bir basın açıklaması da yapmıştık. Yani çevre yolunun bu haliyle yapılmasının yarım olacağını bununla ilgili olarak sadece Edremit’in bir kısmından veya Erciş'in bir kısmından yapılması, Edremit’in girişinden tamamının yapılmamış olması, Bostaniçi tarafında bir kısmının atıl halde kalması çevre yolundan beklenen faydaları bize sağlamayacaktır. Dolayısıyla bizim bu yönüyle çevre yolunu bir bütün olarak yerine getirilmesi noktasında talepte bulunmak lazım. Dolayısıyla bu çok valiliğin kendisinin yapacağı bir iş olmamakla beraber şehrin valisi olması hesabıyla bunun Ankara'da takibi, 2025 yılı sonunda tamamen yerine getirmesi noktasında 2026 yılı sonunda geri kalan kısmını yapacağız diyor ama bu valiliğin niyeti. Bakanlık böyle düşünüyor mu acaba? Dolayısıyla burada hem bürokratlarımızın, hem siyasi partilerimizin, hem de valiliğin ciddi olarak bakanlık düzeninde sıkıştırmada bulunması gerekiyor. Bunlar boşa atılacak peşine düşülmeyecek projeler değildir. Bizim üzerimize düşen, bu açıklamayı yapan valiliği veyahut da işte belediyeyi ilgilendiren kısmıyla kayyumu bu projelerin yerine getirilmesi noktasında sıkıştırmak, takipçisi olmak. Yani sen böyle bir söz verdin ne kadarını yerine getirdin. Bunu yapabilmek bizim şehrin dinamiklerinin yapması gereken asıl iş aslında bu.” şeklinde konuştu.

“Tarih olmadan proje olmaz”

Tramvay projesinde yalnızca etüt çalışmasının olduğunu hatırlatan Sayğın, bu tür projelerin net tarihlerle somut hale getirilmesi gerektiğini ifade etti. Havalimanı konusundaysa merkezi idareye baskı yapılması çağrısında bulunan Sayğın, “Tramvayla ilgili olarak sadece bir etüt çalışması yapıldığını beyan etmektedir. Bunun biz projelendirilmesini istiyoruz yani belli bir tarih aralığı da verilerek yani örneğin 2025 yılının ilk 6 ay içerisinde bizler etüt çalışmasını bitirmiş olacağız, 2026 yılı içerisinde bunun işte ilk kazmasını vuracağız, tramvayın alt yapısını oluşturacağız gibi somut veriler üzerinden bir projelendirme istiyoruz. Sadece işte bizim etüt çalışmamız var, niyetimiz de budur demek bizim açımızdan doyurucu bir açıklama değildir. Dolayısıyla önemli buluyoruz ama bunun muhakkak bir şekilde projelendirilmesi, tarihi aralıkları da verilerek yerine getirilmesini istiyoruz. Havaalanı ile ilgili yine bir açıklama yapmış. Bir gelişme yok aslında. Havaalanı ile ilgili yeni bir şey söylemiyor. Ne zaman kapanacağı, ne zaman açılacağı beyan ediliyor. Ağustos ayında işte milletvekilleriyle ilgili gidip görüşeceğiz falan… Bizim HÜDA PAR olarak daha önce hem bu konuda açıklamamız vardı hem de milletvekilimizin bu konuda mecliste basına vermiş olduğu demeçler var. Ve bununla ilgili olarak da Merkezi yönetim nezdinde girişimlerimiz var. Yani bunun kapatılmaması tam kapanmanın olmaması açısından girişimlerimiz var. Doğrusu valiliğin ve şehrin bürokratlarının yapması gereken iş de HÜDA PAR'ın yapmış olduğu iştir. Yani bu konuda ilgili merkezi idareyi sıkıştırmak, şehrin havalimanının bütün olarak kapatılmaması ve yeni bir havaalanının yapılması noktasında girişimlerde bulunmaktır. Talebimiz bu yönde ve HÜDA PAR olarak bu talibimizi biz yeniliyoruz.” diye konuştu.

Otogar ve sebze hali projelerinin yerinde olduğunu söyleyen Sayğın, “Otogar ve sebze halinin yapılmasını biz doğru buluyoruz. Bunun çevre yoluna müzahir bir yerde yapılması şehrin trafiğini daha da rahatlatacaktır ama bunun için de çevre yolunun bir an önce tamamlanması gerekmektedir.” dedi.

Yeni stadyum uyarısı: “Bu planlama Van’ı kilitler”

Yeni stadyumun mevcut yerinde yapılmasını doğru bulmadıklarını ifade eden Sayğın, bu alanın şehrin boğazı olduğunu ve daha fazla sıkışıklığa yol açacağına dikkati çekerek şunları söyledi: “Stadyumu aynı yerde yapma planlaması var. Mevcut stadyumun bulunduğu yer Van ilimizin boğazıdır. Yani şehrin girişinde, şehrin boğaz kısmında bir stadyumumuz var. Eğer siz oraya büyük bir stadyum yapıp orada iş yerleri vesaireler açarsanız orayı iyice boğarsınız. Yani hiçbir şehrin göbeğinde şehrin içerisinde stadyum planlaması yoktur. Eğer stadyum planlaması yapılacaksa büyük bir stadyum yapılacaksa bunun yine şehrin dışına doğru bir yerde yapılması gerekmektedir. Şehrin içerisinde yapılacak büyük bir stadyum Van ilini boğacaktır. Çünkü oraya hem valilik gelecek. -Valiliğin de o tarafa yapılması planlanmakta- hem stadyumun orda olması nedeniyle trafik sıkışması yaşanacaktır. Maç olan günleri, giriş çıkışları hesap ederseniz uzun vadeli düşünmek lazım. Yarın öbür gün Vanspor'un inşallah 1. Lig, Süper Lig'e çıkması durumunda oranın alacağı yoğunluk, hakikaten şehri boğarız. Ya bu şehre yapılmış olan bir iyilik olmaz. O stadyum oraya yapılmasıyla beraber bu şehrin bu stadyumu kaldırılmasıyla ilgili bu sefer biz yeni projeler üretmek durumunda kalacağız. Burası atıl bir proje olmuş olacak. Eğer bir stadyum yapılacaksa muhakkak bir şekilde şehrin dışında bir yerde, çevre yoluna müzahir bir yerde yapılması lazım ve buna göre bir planlamanın yapılması lazım. Stadyumun yapılacağı yer itibariyle bizler bunu doğru bulmadığımızı söylemek istiyoruz.”

Trafiğin kilitlendiği İkinisan, İskele, Sıhke, Hacıbekir ve Cumhuriyet Caddesi gibi noktalarda acil köprülü kavşak ve çok katlı otopark yatırımları yapılması gerektiğini vurgulayan Sayğın, “Otopark ve çok katlı otopark projeleri var. Bunu sadece bir yerle sınırlı değil yani şehrin birkaç tane farklı noktasına çok katlı otopark yapmamız gerekiyor. Bu otoparklar hem dikey otopark hem de aşağıya doğru otopark, yer altına doğru otopark olması gerekmektedir. Örneğin bizim kent meydanının altına otopark yapılabilir. Yan tarafındaki binaya otopark yapılabilir, büyükşehir belediyesinin yıkılan belediye iş merkezinin olduğu yere çok katlı otopark yapılabilir, sebze halinin olduğu yere yine çok katlı otopark yapılabilir. Bunun gibi şehrin farklı farklı noktalarına çok katlı otopark yapılması elzemdir, acildir bunun yapılması gerekmektedir.” dedi.

“Hazreti Ömer Camisini yıkıp yeniden yapmak doğru bir iş değildir”

Hazreti Ömer Camii’nin yeniden yapılması planına ilişkin depremsel bir aciliyet olmadığı sürece böyle bir yatırımın belediye bütçesinden karşılanmaması gerektiğini söyleyen Sayğın, “Hazreti Ömer Camisinin depremsel niteliği nedir onu tam bilmiyoruz ama acil bir durum olduğunu da düşünmüyoruz. Bizim şu anda şehrimizin valinin özellikle açıklamış olduğu projelere bakıldığında Van için elzem olan sorunumuz trafik sorunumuzdur. Alt geçitlere ihtiyacımız var, köprülü kavşaklara ihtiyacımız var. Bunun şehrin en az 7-8 noktasında yapılması gerekmektedir. Şimdi bizim Hazreti Ömer Camisi özellikle belediyeyi de ilgilendirmeyen bir iştir. Yani belediye bütçesi ile Hazreti Ömer Camisini yapmak doğru bir iş değildir. Yani bunu yapacaksa merkezi bütçe ile yapılması lazım, diyanet tarafından yapılması lazım. Belediyenin halkın hizmetlerine sunması gereken, yerel hizmetlere sunması gereken bir parayı getirip genel bütçeden harcanması gereken bir yere vermesini biz doğru bulmuyoruz. Yani belediyenin parası belediyecilik için harcanması gerekiyor." diye konuştu.

“Köprülü kavşak ve otoparklar yapılsın”

Kent genelinde çok katlı otopark ve köprülü kavşak ihtiyacının acil olduğunu belirten Sayğın, “Burada bunun için ayrılacak bir ödeneğin biz İskele Caddesi, Sıhke Caddesi, Cumhuriyet Caddesi, Hacı Bekir Caddesi, İkinisan Caddesi gibi trafiğin kitlendiği yerlere köprülü üst geçitler, alt geçitler yapılmak suretiyle harcanması gerekir. Bizim acil olan ihtiyacımız budur. Yani bugün bizim valilikten beklediğimiz bunlardan daha acil belki otogardan bile daha acildir. Otogar belki bu şekilde bir süre daha gidebilir ama şehrin trafiği bir süre daha bunu götüremez. Bizim buralara yapacağımız harcamayla öncelikle şehre nefes aldıracak, şehrin trafiğinin akışkanlığını sağlayacak projeler üretip bunu yapmamız gerekiyor. Bu konuda daha önce HÜDA PAR olarak projelerimizi açıkladık. Seçim döneminde de bunu açıkladık, basın aracılığıyla defalarca bunu ilettik. Yani gerek Cumhuriyet Caddesinin yayalaştırılması, orada yeraltı çarşısının alt geçit şeklinde dizayn edilmesi, Van AVM'nin orada, işte Ezberciler İş Merkezi'nin alt tarafı, Turkuaz'ın önü... Bunun gibi yani trafiğin kitlendiği noktalar belli. Buralarda bizim acilen adım atmamız gerekiyor ve bu noktalarla ilgili olarak biz belediyeden belediyenin işidir bir de yani adım atmasını istiyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Beşyol meydanı ve valilik binası için toplu projelendirme yapılsın” 

Sayğın, Hazreti Ömer Camisi ve Valilik binasının bulunduğu Beşyol bölgesinin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak “Van merkezinin büyükçe bir meydana ihtiyacı var. Yani Hazreti Ömer Camisi ile ilgili olması nedeniyle söylüyorum; Hazreti Ömer Camisi ile valilik binasının projelendirilmesinin beraber yapılması lazım. Beşyolun bir bütün olarak; yani valilikten başlayıp da Hazreti Ömer Camisi’nin oraya kadar projelendirilmesi lazım. Belki Hazreti Ömer Camisi’nin kendi yerinde yapılması yerine valilik yerine yapılması değerlendirip düşünülebilir. Burası büyük bir meydan yapılır çünkü daha büyük bir cami yapılacağından bahsediliyor ama yer küçük. Yani Hazreti Ömer Camisi’nin bulunduğu yerde daha büyük bir yer yapamazsınız. Ufak bir park var veya ufak bir meydan var, o meydana taşarsınız. Eğer daha kapsamlı bir şey düşünüyorsanız... Valilik zaten kalkacak. Beşyol merkezinin bir bütün olarak beraber değerlendirilmesi, projelendirilmesi daha mantıklı daha iyi olur. Günü birlik, işte burayı yıktım yerine daha iyisini yapacağım, demek doğru olmaz. Bu nedenle valiliğin, evet taşınması doğrudur, yerine ne yapılacağı önemlidir.” diye konuştu.

“Eğitim ve belediyecilik ayrımı”

Belediye bütçesi ile okul ve derslik yapımının yanlış olduğuna vurgu yapan Sayğın, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Eğitim önemlidir, fakat eğitimle ilgili kısım Milli Eğitim Bakanlığını ilgilendirir. Derslik yapmak Milli Eğitim Bakanlığının işidir, Milli Eğitim bütçesini ilgilendiren bir husustur. Bunu Milli Eğitim Bakanlığını sıkıştırarak yapalım veya valilik bütçesinden yapalım bunu. Belediyenin bütçesiyle belediye işlerini yapalım diyoruz biz. Yani alt geçit, üst geçit, tramvay, işte otogar bunlara ayıralım biz paramızı. Bir caminin yıkılıp yeniden inşası, Diyanete ait olan bir caminin yıkılıp yeniden inşası belediyenin işi değildir. Paramız çok olur, sıkıntılarımız olmaz, belediye desteğiyle yapılır buna bir şey demeyiz ama acil ihtiyaçlarımız ortada dururken buralara bu denli büyük yatırımların yapılmasını biz doğru bulmuyoruz. Yapılması gereken nedir? Az önce bahsettiğim gibi nefes aldıracak projelerdir, acil olarak adım atılması gerektiğini biz söylüyoruz.”

“Vali en az 4 yıl daha görevde kalmalı”

Vali Ozan Balcı’nın projeleri tamamlayabilmesi için görev süresinin uzatılması gerektiğini belirten Sayğın, “Bu projeleri somutlaştırsın valilik ve bu projeleri somutlaştırmak için de bir süreye ihtiyacı varsa bizim hükümetten talebimiz valimizi 4 yıl daha burada tutsun. Çünkü niyet açıklamaları var, projelendirmeler var, somut bir takım işleri var." diye belirtti.

Sayğın, "Biz HÜDA PAR olarak bunları dile getiriyoruz siyaseten ama bunun projelendirilmesi şehre katkısı yeri konusunda, etüdü konusunda, mimari yapısı konusunda şehrimizin dinamiklerin muhakkak bir şekilde harekete geçmesi lazım. Odaların muhakkak bir şekilde harekete geçirmesi lazım. Biz bu konuların takipçisi olacağız sonuna kadar ve bu noktada da muhatabımızı sıkıştıracağız.” diyerek sözlerini tamamladı. (İLKHA)