Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği ülkelerine Ukrayna'nın 2026 ve 2027 yıllarındaki askeri ve mali ihtiyaçlarını karşılamak için öngörülen 135,7 milyar avroluk plan üzerinde aralık ayına kadar uzlaşma çağrısında bulundu.

Von der Leyen, 27 ülke liderine hitaben “Gerekli Ukrayna finansmanının aralık ayında yapılacak Avrupa Konseyi toplantısında karara bağlanması için hızlı ve net bir taahhüt büyük önem taşıyor.” ifadelerini kullandı. AB Komisyonu Başkanı “Elbette kolay çözümler yok. Avrupa ne tereddütle ne de mükemmel ya da basit çözümler arayışıyla kilitlenmeyi göze alabilir.” uyarısında bulundu.

Mektupta, Ukrayna’nın özellikle 2026 ve 2027 yıllarında duyacağı finansman ihtiyacının olağanüstü boyutlara ulaşacağı vurgulandı. Buna göre, Ukrayna ordusunun desteklenmesi için 83,4 milyar avro, ekonominin istikrara kavuşması ve bütçe açığının kapatılması için ise 55,2 milyar avroya ihtiyaç duyulacak. Değerlendirme, IMF ve Kiev yönetiminin öngörülerine dayanırken; Rusya’nın geniş çaplı savaşının 2026 sonunda sona ereceği varsayımı esas alınıyor. Ancak bu ihtimalin kesin olmadığı da belirtiliyor. Ateşkes için gereken koşullar ise hâlen sağlanmış değil.

Von der Leyen, mektubunda Ukrayna’nın desteklenmesi için üç ana seçeneği sıraladı:

Üye devletlerin 90 milyar avroluk ikili katkı sağlaması. Bu yardım hibe niteliğinde olacak ve ülkelerin ulusal bütçelerine yansıyacak.

AB’nin ortak borçlanma yoluyla 90 milyar avro toplaması. Faiz ödemeleri ulusal garantiler veya AB ortak bütçesinden karşılanacak. Bütçe mevzuatındaki değişiklik ise oybirliği gerektiriyor; Macaristan’ın Ukrayna finansmanına karşı çıkması bu süreci zorlaştırıyor.

Rusya’nın dondurulmuş varlıkları üzerinden 140 milyar avroluk tazminat kredisi oluşturulması. Bu modelde Kiev, borcu ancak Moskova’nın savaş tazminatını kabul etmesinden sonra geri ödeyecek.

İlk iki seçeneğin üye ülkelere ek mali yük getireceğini belirten von der Leyen, üçüncü seçeneğin ulusal bütçeleri veya yeni borçlanmayı etkilemeyeceğini; bunun yerine Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan varlıklarından elde edilen nakit akışını kullanacağını ifade etti. Bu varlıkların büyük bölümü Brüksel merkezli menkul kıymet saklama kuruluşu Euroclear’da tutuluyor.

Ancak Belçika, olası hukuki sonuçlar nedeniyle çekincelerini sürdüren başlıca ülke konumunda. Brüksel, Moskova’dan gelebilecek hukuki misillemelere karşı maksimum hukuki güvence ve yük paylaşımı talep ediyor. von der Leyen, mektubunda bu riskleri kabul ederek zincirleme etkiler konusunda uyarılarda bulundu.

Komisyon Başkanı, geçtiğimiz cuma günü Belçika Başbakanı Bart De Wever ile görüşerek müzakereleri ilerletmeye çalıştı. Ancak şu ana kadar sınırlı ilerleme sağlanabildiği bildirildi. (İLKHA)