Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya ile savaşı sona erdirmeye yönelik girişimler kapsamında, ülkesinin NATO’ya katılma hedefinden vazgeçebileceğini açıkladı. Zelenskiy, pazar günü Berlin’de ABD’li temsilcilerle yaklaşık beş saat süren görüşmeler gerçekleştirdi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, Zelenskiy ile kendisi ve Trump’ın damadı Jared Kushner arasında yapılan temaslarda önemli ilerleme kaydedildiğini söyledi. Görüşmelere ilişkin ayrıntıların ise henüz paylaşılmadığı belirtildi.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Danışmanı Dmitro Lytvyn, Zelenskiy’nin görüşmelerin pazartesi günü tamamlanmasının ardından daha kapsamlı bir değerlendirme yapacağını belirterek, yetkililerin şu anda taslak belgeler üzerinde çalıştığını ifade etti.

Görüşmeler öncesinde Zelenskiy, Batılı ülkelerden bağlayıcı güvenlik garantileri verilmesi karşılığında Ukrayna’nın NATO üyeliği hedefinden vazgeçebileceğini dile getirmişti. Bu yaklaşım, Rus saldırılarına karşı bir güvence olarak NATO üyeliğini savunan ve bu hedefi anayasasında da yer alan Ukrayna açısından önemli bir politika değişikliği olarak değerlendiriliyor.

Söz konusu adım, Rusya’nın savaş sürecindeki temel taleplerinden biriyle örtüşürken, Kiev yönetimi bugüne kadar Rusya’ya toprak tavizi verilmesine karşı tutumunu korudu.

Steve Witkoff, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda “Taraflar, 20 maddelik barış planı, ekonomik başlıklar ve diğer konular hakkında kapsamlı görüşmeler yaptı. Önemli ilerleme sağlandı.” ifadelerini kullandı.

Görüşmelere Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in ev sahipliği yaptığı, Merz’in kısa bir açılış konuşmasının ardından tarafları müzakerelere bıraktığı bildirildi. Pazartesi günü Almanya’da diğer Avrupalı liderlerin de katılımıyla yeni görüşmeler yapılması bekleniyor.

Zelenskiy, NATO konusundaki yaklaşımını bir uzlaşma olarak nitelendirdi. Ukrayna’nın başından beri NATO’ya katılmayı hedeflediğini belirten Zelenskiy, bunun gerçek güvenlik garantileri sunduğunu ancak ABD ve Avrupa’daki bazı ortakların bu yönde destek vermediğini söyledi. Zelenskiy, ABD, Avrupa ülkeleri ile Kanada ve Japonya gibi ülkelerden sağlanacak hukuki bağlayıcılığı olan güvenlik garantilerinin, Rusya’nın yeni bir saldırısını önleyebileceğini ifade etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise daha önce Ukrayna’nın NATO hedeflerinden resmen vazgeçmesini ve Kiev yönetiminin hâlen kontrolünde bulunan Donbas bölgesinin yaklaşık yüzde 10’undan askerlerini çekmesini talep etmişti. Moskova ayrıca Ukrayna’nın tarafsız bir ülke olması ve topraklarında NATO birliklerinin konuşlandırılmaması gerektiğini savunuyor.

Rus kaynaklar, Putin’in Batılı ülkelerden NATO’nun doğuya doğru genişlemeyeceğine dair yazılı bir güvence istediğini, bunun da Ukrayna, Gürcistan, Moldova ve eski Sovyet coğrafyasındaki diğer ülkelerin üyeliğinin dışlanması anlamına geldiğini öne sürmüştü.

Zelenskiy daha önce, Rusya’nın Ukrayna’ya yeniden saldırmayacağına dair net güvenceler içeren onurlu bir barış çağrısında bulunmuştu. ABD Başkanı Trump’ın barış anlaşması konusunda baskı uyguladığı süreçte Zelenskiy, Rusya’yı şehirler ile enerji ve su altyapılarına yönelik saldırılarla savaşı uzatmakla suçlamıştı. (İLKHA)