Dijital bağımlılığın madde ve kumar bağımlılıklarıyla aynı beyin mekanizmasını etkilediğini belirten Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Dopamin yani haz arayışının yaşamın merkezine yerleştiğini, hazcılığın artmasının yaşam amacını zayıflatıp bencillik, yalnızlık, mutsuzluk ve aile yapısında bozulmaya yol açtığını belirtti.

Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan Bursa Teknik Üniversitesi'nde konuşmacı olarak katıldığı programa Dijital bağımlılık ile ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

Prof. Dr. Nevzat Tarhan öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği programda; "Yapay Zekâ, Sosyal Medya ve Bağımlık Döngüsü" başlıklı konuşması ile yapay zekâ psikolojisi, dijital bağımlılık, küresel kültürel dönüşüm ve aile yapısının geleceği üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Yapay zekânın insanlık tarihindeki dönüşümlere benzer bir kırılma etkisi oluşturuduğunu belirten Prof. Dr. Tarhan "Matbaanın bulunması nasıl tarihi değiştirdiyse yapay zekâ da benzer bir dönüşüm yapacak." dedi.

"Yapay zekâ bilinçli bir varlık değil"

Yapay zekânın bilinçli bir varlık olmadığını vurgulayan Tarhan "İnsandan daha fazla şey biliyor olabilir ama bir insan olamaz.  Çünkü yapay zekâ bilinçli bir varlık değil. Bu nedenle eğer ona bir anne, baba gibi davranırsanız sizi yönetir; liderlik sizde olursa size hizmet eder. Yanlış kullanıldığında yapay zekânın özellikle ruhsal kırılganlık yaşayan kişilerde psikoza yol açabilir. Onun söylediğini sorgulamadan kabul eden insanlar psikoza sürüklenebilir. Bu nedenle kullanım bilinci şart."  uyarısında bulundu.

"Yapay zekâ özellikle ergenlik öncesi için büyük tehlike"

Tarhan, yapay zekânın bilinç gelişimini tamamlamamış bireyler üzerindeki etkilerine dikkat çekerek "Zihinsel olgunluğu olmayan kişiler, yapay zekâya aşırı bağlandığında halüsinasyon benzeri etkiler yaşayabiliyor. Özellikle ergenlik öncesi dönemde yapay zekâ ciddi bir risk.  Ekran maruziyeti 13 yaş öncesi için sınırlandırılmalı. Bu nedenle ebeveyn denetimi şart. Haftada bir gün ailece dijital detoks yapılmalı.” ifadelerinde bulundu.

"Yalnızlık küresel bir tehdit, aileler hızla değişiyor"

Dijital bağımlılığın günümüzde madde ve kumar bağımlılıklarıyla aynı beyin mekanizmasını etkilediğini söyleyen Tarhan "Dopamin yani haz arayışı yaşamın merkezine yerleşmiş durumda. Hazcılık arttıkça yaşam amacı zayıflıyor. Bu da bencilliği, yalnızlığı, mutsuzluğu ve aile yapısındaki bozulmayı tetikliyor." dedi.

Yalnızlığın artık uluslararası kuruluşlar tarafından geleceğin en büyük toplumsal tehlikelerinden biri olarak tanımlandığını ifade eden Tarhan, dünyadaki aile yapısına ilişkin verileri de paylaştı: "İlk beş yıldaki boşanma oranı her geçen gün yükseliyor. Evlilik dışı doğum oranı artıyor, tek ebeveynli aile sayısı yükseliyor. Bu tablo küresel bir tehdit. Bir toplumu bozmak isteyenler önce kültürel ve psikolojik savaşla başlar. Bu nedenle kültürümüze ve aile yapımıza sahip çıkmalıyız, bu bilince ulaşmalıyız. Çünkü zihinsel dönüşüm olmadan sosyal dönüşüm gerçekleşemez." dedi.

"Yapay zekâ terapist değildir, sadece aracı olabilir"

Yapay zekâ destekli terapi tartışmalarına da değinen Tarhan "Terapinin özü bilgi yığını değil; kişinin ihtiyaç duyduğu doğru bilgiyi seçmektir. Yapay zekâ bilinçli bir varlık değil, muayene edemez, beyin kimyasını değerlendiremez. Bu nedenle yapay zekâ terapist olamaz ama terapistin işini kolaylaştırabilir." diye konuştu. (İLKHA)