Diyarbakır'ın Sur ilçesinde PKK'lilerin hendek kazıp bomba döşeyerek çatışmaları sokaklara taşıması nedeniyle halkın evlerini terk etmesi ilçeyi adeta hayalet kente döndürdü.

PKK ve ardından DBP'nin Bölgedeki bazı ilçeler gibi Sur ve Silvan ilçelerinde 'öz Yönetim' ilanı ve ardından çatışmaların halkın yaşadığı bölgelere taşınması Kürt halkının var olan mağduriyetini daha da arttırdı.

PKK'nin, dağ kadroları öncülüğünde birçok yerde olduğu gibi Sur ve Silvan ilçelerinde sokaklarda hendekler kazarak, barikatlar kurması ve sokak giriş çıkışlarına bomba döşemesi halkı adeta hayattan koparıyor.

PKK ve DBP'nin öz Yönetim ilanının ardından çatışmalarla gündeme gelen Sur ilçesinde halk konuşmaktan çekinirken, konuşanlar da görüntü alınmaması ve isimlerinin yazılmaması koşuluyla yaşadıklarını anlattı. Ancak ilçede kazılan hendek, kurulan barikat ve evlere isabet eden mermi izleri, yaşanan şiddetin boyutunu gözler önüne seriyor.

Çatışmaların yoğunlaştığı Fatih Paşa, Hasırlı, Savaş mahalleleri gibi bölgelere girilirken hendeklerden önce göze çarpan şey sokaklarda gerdirilen branda ve perdeler oluyor. Perdelerin hemen arkasında ise kazılan hendekler ve ardından ise taş ve kum torbalarından oluşturulan barikatlar görülüyor. Bunun yanı sıra el yapımı bomba ve patlayıcı yerleştirilen bazı hendeklerin yanı başında sivil giyimli bir PKK'li adeta nöbet tutup, çevreyi gözetleyip sokağa girenleri takibe alıyor.

Biraz daha içerilere girilince kimi maske takmış PKK'liler silahlarla gezerken, birçok evin boşaltıldığı göze çarpıyor. Dikkat çeken bir diğer manzara ise kurşunlara hedef olan cami ve okulların kullanılmaz hale gelmesi...

Hendek kazma ve barikat kurmada genelde 13-15 yaşlarındaki çocukları kullanan PKK'liler, evleri de dolaşarak, ikişer üçer çuvala kum doldurarak barikatlara getirmelerini istiyor. Gündüz saatlerinde bu barikatlarda çocukları bekleten PKK'liler, kendileri biraz daha içlerde bekliyor. Çatışma çıktığında ise başta çocuklar olmak üzere sivilleri kalkan olarak kullanan PKK'liler halkı da, çatışmalar sırasında kapılarını açık tutmaları için tehdit ediyor.

Olaylarda hırsız ve uyuşturucu bağımlıları da kullanılıyor

Olaylarda PKK'lilerle beraber hareket eden işsiz, hırsız ve uyuşturucu bağımlısı gençler ise özellikle terk edilmiş evlere girerek değerli eşyaları çalıyor. Kimi zaman talana girişen bu gençler, 6-7 Ekim olaylarında da birçok işyerini yağmalamış hatta katlettikleri kişilerin üzerlerindeki değerli eşyalarını da çalmışlardı.

Halkın boşalttığı evler karargâh olarak kullanılıyor

Sokakta görebildiğimiz nadir kişilerden Ş.E, sokakları adeta işgal eden PKK'liler nedeniyle evlerinde rahat uyuyamadıklarını belirterek, yaşanan birçok olayın basına yansımadığını söylüyor.

Halkın yaşanan olaylar nedeniyle terk etmek zorunda kaldığı bir çok evin PKK'liler tarafından karargah olarak kullanıldığını ifade eden Ş.E, karargah olarak kullanılan bazı evlerin mühimmat imalathanesi ve mühimmat deposu olarak kullanıldığını söyledi. Mühimmat deposu olarak kullanılan bu evlerden bazen patlama seslerinin geldiğini dile getiren Ş.E, önceki günlerde gasp ettikleri bir evde bomba yapan bir PKK'linin, patlayıcının elinde infilak etmesi sonucu yaralandığını ifade etti.

Halk canlı kalkan olarak kullanılıyor

Daha içlerde konuştuğumuz 45 yaşlarındaki K.G. ise PKK'lilerin Haziran seçimlerinden çok önce buralarda hazırlık yapmaya başladıklarını ve dışarıdan gelen militanların bu çalışmaları örgütlediklerine dikkat çekerek, buralara yerleşen çok sayıda Suriyelinin de olaylarda kullanıldığını söyledi.

Kurulan barikat ve benzeri hazırlıklarda çocuk yaşta kişilerin kullanıldığını dile getiren K.G, çatışmalar yaşandığında da bu çocukların öne sürülerek adeta canlı kalkan olarak kullanıldığını belirtti.

K.G, "Sokakları adeta işgal eden PKK'liler halkı evlerinde de rahatsız ediyor. Sık sık evlerden ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan PKK'liler, çoğu zaman yemek için halkın kapısına gidiyor. İstenenleri vermeyen evler, tehdit edilip her türlü baskı uygulanıyor. özellikle çatışmaların yaşanmasından önce kapıları çalan PKK'liler, halkı tehdit ederek bütün kapıların açık bırakılmasını istiyor. Evlere giden PKK'liler, mahremiyet ve namus kavramına dikkat etmezken kimi aileleri de bir çocuklarını yanlarına vermek için zorluyor." dedi.

Yaşanan çatışma ve baskılar nedeniyle birçok kişinin eşyalarını bırakarak evlerini terk ettiğini belirten K.G, özellikle kiracı olanların ilk fırsatta evlerini taşıdığını, ev sahiplerinin ise evlerine el konulacağı endişesiyle tereddüt yaşadıklarını söyledi.

Taşınanlar eşyalarını sırtlarında taşıyor

Evini taşırken karşılaştığımız M.Z. ise yaşadığı sıkıntıları şöyle anlattı: "öncelikle olayların yaşandığı mahalleler Diyarbakır tarihi mekânlarının en yoğun bulunduğu yerlerdir. Ve eskiden beri şehrin en huzurlu yerleriydi. Ancak PKK'lilerin buralara gelip olaylar çıkarmasının buralar yaşanmaz hale geldi ve halk evlerini terk etmeye başladı. Sağımdaki solumdaki komşum taşındı. (Az ileride bulanan apartmanı işaret ederek) Bakın bu binada hemen hemen hiç kimse kalmamış, kimisi eşyalarını bırakarak kimisi de eşyalarını alarak buralardan gitmiş.

Bir de taşınırken yaşanan zorluklar var. Hendek, barikat ve bombalar nedeniyle araçlar mahalle aralarına giremediği için eşyalarımızı ana caddeye kadar ya sırtımızda ya da el arabalarıyla taşımak zorunda kalıyoruz. Bu da ayrı bir eziyet oluyor. Evlerine un, şeker ve benzeri malzemeler getirenler de çok zorluk çekiyor. Araçlarını merkezi yerlerde bırakarak eşyalarını sırtlarında taşıyorlar."

Evlerini taşıyanlar tehdit ediliyor

Ev taşıma zorluğunun yanında bir de tehditlere maruz kaldıklarını belirten M.Z, PKK'lilerin halkı evlerini taşımamaları için tehdit ettiğini ifade ederek özellikle ev sahiplerini evlerine el koymakla tehdit ettiklerini anlattı. Halkın neden tehdit edildiğini sorduğumuz M.Z, "Halkın mahalleleri terk etmesinden korkuyorlar. Çünkü halk buraları terk ederse polisle baş başa kalacak halkı öne süremeyecekler, bundan dolayı evlerin boşaltılmasını engellemeye çalışıyorlar." şeklinde konuştu.

M.Z. son olarak, 90'larda kırsalda yaşanan çatışmalardan dolayı köylerin devlet tarafından boşaltıldığını ve bir anda şehirlere gelen Kürt halkının çok zorluklar çektiğini belirterek, PKK'nin çatışmaları sokaklara taşıyarak halkı hayattan bezdirdiğini ifade etti.

Terk edilen evlere el koyuyorlar

Dicleli olduğunu söyleyen Saime Teyze ise olaylar nedeniyle evini bırakarak akrabalarına gittiğini, geri döndüğünde ise evine giren PKK'lilerin kendisini kovduğunu söylüyor. Gözyaşları içinde mağduriyetini anlatan Saime Teyze, "İlk çatışmalar yaşandığında daha güvenli olduğu için başka bir semtteki akrabamın evine gittim. Bir hafta sonra evime geldiğimde PKK'lilerin kapıları kırarak içeri girdiğini ve yaralılarını evimde tedavi ettiklerini gördüm. Evime el koyduklarını söyleyerek beni dışarı attılar. Varım-yoğum hepsi bu evdeydi, ben şimdi nereye gideceğim." dedi.

Kazılan hendek ve kurulan barikatların yerinde durduğu ilçede geceleri sık sık patlama sesleri geliyor. Zaman zaman sokağa çıkma yasağı uygulanarak çatışmaların yaşandığı ilçede gidecek yeri olmadığı için evlerinde kalanların endişeleri sürüyor. (İLKHA)