Bitlis’in Mutki ilçesinde yaklaşık 4 bin yıldır süregelen toprak kap ve çömlek üretimi sanata dönüştürülerek devam ettiriliyor.

Mutki'nin (Motkan) Kavakbaşı Beldesi'nde 4 bin yıldır süregelen toprak kap ve çömlek üretimi, kadınlar tarafından sanata dönüştürülerek süs eşyası ve günlük kaplara dönüştürülüyor.

Çamurdan vazo, çaydanlık, küp, testi, kül tablası, çanak, çömlek ve değişik süs eşyası gibi ürünler yapan kadınlar, hem sanat üretiyor hem de aile bütçelerine katkı sağlıyorlar.

4 bin yıllık gelenek sürdürülüyor

Kavakbaşı Belde Belediye Başkanı Veysi Oğuz, gazetecilere yaptığı açıklamada, yıllardan beri süre gelen çamur sanatını beldede kadınların eliyle yaşattıklarını söyledi.

Bir zamanlar bölgenin toprak kap ihtiyacının Kavakbaşı Beldesi'nden karşılandığını anlatan Oğuz, şöyle konuştu: "Kavakbaşı çok kadim, eski bir yerleşim yeridir. Eskiden bölgenin toprak kap ihtiyacı, beldemizden karşılanıyordu. Erzurum'a kadar çanak çömlek gönderiliyordu. Her ne kadar Türkiye'de Avanos çanak çömleğiyle ön plana çıkmış olsa dahi, bölgemizde de çanak çömlek önemli bir yere sahip. Eskiden evlerde toprak kaplar kullanılırdı. Bunların üretim merkezi Kavakbaşı Beldesi'ydi. Eskiden bu işin pazarlamasını yapan kervanlar gelip buradan değiş-tokuş usulüyle kapları alıp, başka yerlere götürüp pazarlamasını yapıyormuş. Biz şimdi yıllardan gelen bu geleneği yaşatıyoruz."

Hem sanat üretiliyor hem de ekonomiye katkı sağlanıyor

Çanak çömleği süs eşyası olarak üretip pazarladıklarını ifade eden Oğuz, destek almalarıyla kadınların üretim yaptığı atölyeyi fabrika haline getirip, seri üretime geçmeyi istediklerini sözlerine ekledi.

Çömlek ustası Cemil Orman ise belde kadınlarının çamuru sanata dönüştürmek için eğitim verdiğini belirtti.

Çamur sanatının 4 bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu dile getiren Orman, "Bu çanak çömlek sanatının geçmişi Hititler'e dayanıyor. Kadın ağırlıklı çalışıyor. Bu meslek eski bir meslek. Atölyede 20 kadın çalışıyor. Ürettiğimiz sanat eşyalarını bölge illerine pazarlıyoruz. Dağlardan getirdiğimiz toprakları çamur şeklinde yoğuruyoruz. Daha sonra bunu çekiyoruz. Çamur dinlenmeye bırakıldıktan sonra kadınların elinde sanata dönüşüyor. Daha sonra bunları fırınlayıp, üzerine gerekli deseni yaptıktan sonra satışa hazır hale getiriyoruz." dedi.

Çalışan kadınlardan Bahar Gökmen de beldedeki kadınların çamuru el sanatına dönüştürdüğünü ve çamurdan çok güzel eserler ortaya çıkardıklarını belirterek "Ev kadınları için çok yararlı bir uğraş. Kadınlar evde oturmaktan sıkılıyordu. Burada hem zaman geçiriyoruz, hem de aile ekonomimize katkıda bulunuyoruz." ifadesini kullandı. (Şükrü Tontaş-İLKHA)