Van’da kavrulmuş buğdayın el değirmenlerinden dövülerek un haline getirildikten sonra kızgın tavada tereyağıyla buluşmasıyla ortaya çıkan Van kahvaltısının vazgeçilmez lezzetlerinden olan ‘kavut’ tescillendi.

Van’da oldukça sevilen ve Guinness Dünya Rekorlar Kitabı'na girerek adından sıkça söz ettiren Van kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi arasında yer alan kavut, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) onaylanarak koruma altına alındı.

Konuyla ilgili İLKHA'ya konuşan Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, her şehrin sahip olduğu değerleri tescilleyerek bu alanda bir farkındalık oluşturmaya çalıştığını belirtti.

Bu durunum aynı zamanda kentin markalaşması anlamında önemli bir faaliyet olduğunu söyleyen Takva, kendileri için en önemli şeyin Van kahvaltısının garanti marka tescillenmesini gerçekleştirmek olduğunu ifade etti.

2015 yılında Van kahvaltısının garanti marka tescillenmesini neredeyse tamamladıklarını ve şu ana kadar 16 standart ürünü tescillendirdiklerini anlatan Takva, "2017 yılının 7'nci ayında biz ürünlerle ilgili çeşitli girişimlerde bulunmuştuk. Önceki gün itibariyle 'kavut' gibi bizim için önemli olan ve en önemli besin unsurlarından biri olan bir yemeğin de tescillenmesini gerçekleştirdik. Kavut, Urartu medeniyetinden bu yana sütte bekletilmiş ve kabuklu buğday ununun tereyağında kavrulmasıyla elde edilen bir ürün. Özellikle kış aylarında besleyici özellikleri ve askerlerin Urartu döneminde beslenmesine katkı sağlanmasına yönelik bir yiyecek olması itibariyle bölgesel bir değer anlamındaydı. Bunu elbette boş bırakmak mümkün değildi. Bu çerçevede Ticaret Sanayi Odamız da bunun hem kimyasal birleşenlerini, yapılış şeklini içeren çalışma ve raporlarla Türk Patent Grubu'na yaptığımız başvuru neticesinde Van kavutu tescillendi." dedi.

"Değerlerin ve ürünlerin tescillenmesi önem arz ediyor"

Takva, "Bu anlamda Türkiye’de hatırı sayılır bir düzeye geldik Van olarak. Daha önce Murtuğa, savatlı gümüş, keledoş, kavutla beraber altıncı coğrafya işaret tescilimizi ve bunlardan bir tanesi garanti marka tescilli ürünümüz. Van kahvaltısıyla beraber tüm yöresel yemeklerimizi, değerlerimizi tescillenmeye devam edeceğiz. Heyecan verici bir süreç olduğunu söyleyebilirim. Aslında çok basit gibi görünüyor ama kolay bir süreç değil. Kentlerin markalaşması anlamında sahip oluğu değerlerin ve ürünlerin tescillenmesi önem arz ediyor. Dünya genelinde yine bu böyledir. Kendi ürünlerimizden hiç birini başka bir bölgeye, yâda coğrafi alana kaptırmadan, mümkün olduğunca tescil süresini hızlandırmaya ve diğer tescillenmemiş ürünlerimizin de bölgesel menşesini, mahrecini yapma konusunda çabamızı sürdüreceğiz." diye konuştu.

"Tescillenmeyi bekleyen birçok ürün var"

Van’ın, gen itibarıyla kaybolmaya yüz tutmuş değerlerinin olduğuna dikkat çeken Takva, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Sıhke kavunu' dünya genelinde tadı ile kendini diğer kavun türlerinden ayıran önemli özelliklere sahip bir meyvemiz. Onunla ilgili çalışmalar yapmayı düşünüyoruz. Gevaş fasulyesi yine bunlardan bir tanesi. Canlılarla ilgili tescilleme süreci maalesef olmuyor. Yasal olarak bu mümkün değil. Örnek olarak Van kedisinin bu anlamda tescillenmesi yâda zaman zaman bize Van balığının tescillenmesi ile ilgili sorular soruluyor. Onlar canlı ve endemik türler olduğu için bu konuda her hangi bir çalışma yapamıyoruz. Van’ın kendi değeri olan borani, Gevaş fasulyesinin özellikleri itibarıyla tescillenmesi mümkün olabilir. Van balığı, Van kilimi, Erciş üzümü, Urartulardan bu yana tadı ve mayası itibarıyla çok farklı ve çok kıymetli bir ürünümüz. Bunların da zaman süreci içerisinde tescillenmesi konusunda arkadaşlarımız gerekli çalışmayı yapıyorlar. Bu bireysel bir çaba değil bir ekip işidir. Emeği geçen herkese de bu vesile ile teşekkür ediyorum."

"Van Kahvaltısı bizim olmazsa olmazımızdır"

Van kahvaltısının 'buluşçusu’ olarak bilinen Yusuf Konak ise kavuttun tescil almasını bayram havasıyla karşıladıklarını belirterek, "Van kahvaltısı Guinness Dünya Rekorlar Kitabı'na girdi. Otlu peynir ve murtuğadan sonra tescillenen kavut, Van kahvaltısının abisi oldu. Bizler için bayram oldu ve Guinness’e girdik gibi bir haber oldu. Kahvaltı bizim olmazsa olmazımızdır. Bu anlamda Van TSO yönetimine ve ekibine teşekkür ederim." şeklinde konuştu.

Kavut nasıl yapılır?

Bak Hele Bak Yusuf Konak Kahvaltı Salonu işletme sorumlusu Fariz Gül de kavutun yapılışıyla ilgili bilgi vererek, şunları söyledi:

"Buğdayın en taze hali süte yatırılır. Belli bir süre sütte beklettikten sonra sütten alınarak kurutulmaya bırakılır. Daha sonra yöremizde bulunan taş el değirmenlerinde kurutulmuş buğday öğütülür. Öğütüldükten sonra tereyağında kavrulur ve servise hazır hale getirilir. Bal ve reçelle tüketilmesi tavsiye edilir." (Yunus Tuğrul-İLKHA)