2024 yılı, Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği açısından kara bir yıl oldu. A Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Yusuf Tekçe,, 2024 yılında en az bin 897 işçinin hayatını kaybettiğine dikkat çekerek, bu kayıpların her gün ortalama 5 işçinin yaşamını yitirdiğini gösterdiğini vurguladı.

En fazla kazanın inşaat, tarım, orman işleri ve taşımacılık sektörlerinde yaşandığına dikkat çeken Tekçe, 71 çocuk işçinin hayatını kaybetmesi de ciddi bir sorun olarak öne çıktığını söyledi.

Tekçe, iş sağlığı ve güvenliği denetimlerinin sıklaştırılması ve güvencesiz çalışma koşullarına karşı önlemler alınması gerektiğini vurguladı.

"İş sağlığı ve güvenliği kültürümüz eksik"

İş kazalarının iş sağlığı ve güvenliğine yeteri kadar önem verilmediğini gösterdiğini ifade eden Tekçe, "2024 yılında iş cinayetlerinin acı tablosunda ortalama her gün en az 5 işçi hayatını Kaybettiğini görüyoruz. Bu acı tabloya göre; 2024 yılında, ne yazık ki en az bin 897 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Bu da, her gün en az 5 işçinin yaşamını yitirdiği anlamına geliyor. Birer sayı haline gelen bu canlar, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği kültürünün ne kadar eksik olduğunu gözler önüne seriyor." dedi.

2024'te iz bırakan iş kazaları

2024'te hafızalarda derin izler bırakan bazı iş kazalarını hatırlatan Tekçe, "30 Ocak İzmir Dikili'de şiddetli rüzgar nedeniyle alabora olan balıkçı teknesinde 5 balıkçı boğularak hayatını kaybetti. 13 Şubat'ta Erzincan İliç'te Altın Madeninde meydana gelen heyelanda 9 maden işçisi göçük altında kalarak yaşamını yitirdi. 15 Şubat'ta Marmara Denizi'nde fırtına nedeniyle batan kargo gemisinde 6 gemi işçisi hayatını kaybetti. 2 Nisan'da İstanbul Beşiktaş Gayrettepe'de tadilat sırasında çıkan yangında 20'si inşaat, 9'u gece kulübü işçisi olmak üzere 29 işçi zehirlenerek can verdi. 15 Eylül'de Sakarya Hendek'te bir makarna fabrikasında meydana gelen toz patlamasında 5 işçi yaşamını yitirdi. 24 Aralık'ta Balıkesir Karesi'de kapsül üretimi yapılan bir fabrikada yaşanan patlamada 11 metal işçisi hayatını kaybetti." diye konuştu.

"Özellikle güvencesiz çalışmanın hakim olduğu sektörlerde yoğun kazalar yaşanıyor"

İş kazalarının sektörel dağılımını paylaşan Tekçe, "İş kazalarının yüzde 25'i inşaat ve yol çalışmaları, yüzde 17'si tarım ve orman işleri, yüzde 12'si taşımacılık sektörlerinde kazaların yarısından fazlası gerçekleşti. Özellikle inşaat, tarım ve taşımacılık gibi güvencesiz çalışmanın hakim olduğu sektörlerde yoğun kazalar yaşanıyor. Bu işkollarında uzun çalışma saatleri, sigortasız ve kuralsız çalışma koşulları ne yazık ki hâkim durumda." ifadelerini kullandı.

"Deprem bölgelerinde 106 işçi hayatını kaybetti"

6 Şubat depreminin ardından 11 ilde hız kazanan inşaat projelerinde de iş kazalarının artış gösterdiğine dikkat çeken Tekçe, bu bölgelerde toplam 106 inşaat işçisinin hayatını kaybettiğini aktardı.

Bir diğer dikkat çeken sektörün ise madencilik olduğunu belirten Tekçe, "Erzincan İliç'teki maden faciası başta olmak üzere, kömür, taş ocağı, bakır ve krom gibi madenlerde 2024 yılında en az 75 işçi hayatını kaybetti." ifadesini kullandı.

"Büyük sorunlardan biri de çocuk işçiliği"

2024 yılında hayatını kaybeden işçilerin 106'sının kadın, bin 791'i erkek olduğu bilgisini paylaşan Tekçe, şöyle devam etti:

"Yaş gruplarına baktığımızda ise en az 558 işçi 50 yaş ve üzerindeydi. Ayrıca 18-29 yaş aralığındaki genç işçilerden 395'i yaşamını yitirdi. Çocuk işçiliği de ne yazık ki büyük bir sorun. 2024 yılında en az 71 çocuk işçi hayatını kaybetti. Özellikle Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) aracılığıyla yasal hale getirilen çocuk işçilik, sanayi bölgelerinde yaygınlaşmış durumda. Bu çocuklar güvencesiz ve tehlikeli işlerde çalıştırılarak kazalara maruz kalıyor."

"Temel sorun, denetimlerin yetersizliği ve işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği kültürüne sahip olmaması"

İş cinayetlerinin nedenlerine değinen Tekçe, "Avrupa standartlarında bir mevzuatımız var, ancak uygulamada büyük eksiklikler söz konusu. Temel sorun, denetimlerin yetersizliği ve işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği kültürüne sahip olmaması. Özellikle güvencesiz çalışma koşulları, uzun saatler, sigortasız işçi çalıştırma gibi nedenler bu cinayetlerin ana kaynakları. Denetim mekanizmaları etkin şekilde çalışmadıkça ve yaptırımlar artırılmadıkça bu tablo değişmeyecek." dedi.

"İş sağlığı ve güvenliği denetimleri sıklaştırılmalı, caydırıcı önlemler alınmalı"

Açıklamasının devamında Tekçe, şunları söyledi: "Peki ne yapılmalı? Birincisi, iş sağlığı ve güvenliği denetimleri sıklaştırılmalı, bağımsız ve etkili bir şekilde uygulanmalı. İkincisi, güvencesiz çalışma koşullarına karşı caydırıcı önlemler alınmalı. Özellikle çocuk işçiliğin önlenmesi konusunda devlet ve toplum olarak daha duyarlı olmalıyız. İnsan hayatı her şeyden daha değerli; bunu unutmamalıyız." (İLKHA)