Adana'daki tarihi Kazancılar Çarşısı'nda 'Bestekâr Kalaycı' olarak tanınan 67 yaşındaki Hulusi Deveci, ailenin 4'üncü kuşak temsilcisi olduğu kalaycılığı yarım asırdır sürdürerek aile mirasını yeni kuşaklara taşıyor.

Kalay ustalığını beş kuşaktır sürdüren Hulusi Deveci, 1958 yılında Adana’nın Kozan ilçesinde doğduktan sonra küçük yaşlarda adım attığı mesleğini 55 yıldır aynı heyecanla sürdürdüğünü ifade etti.

1970’te ortaokula devam ettiği yıllarda babasının yönlendirmesiyle kalaycılık mesleğine başlayan Deveci, yarım asrı aşan emeğiyle bugün Türkiye’de sayılı ustalar arasında gösteriliyor.

Ailesinin dört kuşaktır sürdürdüğü kalaycılığı beşinci kuşağa taşıyan Deveci, çocukluk yıllarında bir maç izlemek için gittiği Adana’da mesleğe giriş hikâyesinin başladığını anlattı.

Savruk Yaylası’nda geçen çocukluk günlerinden Adana’daki tezgâhına uzanan meslek yolculuğunu paylaşan Deveci, 55 yılı aşan ustalığının ilk adımlarını ortaokul döneminde attığını ifade etti.

Kalaycılığa babasının dükkânında başlayan Deveci, 1970’ten bu yana hem Kozan’da hem Adana’da bakır kapları yenileyerek aile mesleğini yaşatmayı sürdürdüğünü belirtti.

Öğrencilik yıllarında ikmale kaldığı bir ders yüzünden kalaycılık mesleğine yönlendirildiğini söyleyen Deveci, o günden bu yana geçen 55 yılda Türkiye’nin önde gelen ustalarından biri haline geldi.

Kalaycılığın inceliklerini çocuk yaşta öğrenmeye başlayan Deveci, uzun yıllara dayanan bir aile geleneğinin temsilcisi olarak mesleğini beşinci kuşağa taşımaya devam ediyor.

Ailesinin yüzyıla yaklaşan kalaycılık mirasını sürdüren Deveci, çocukluk döneminde başlayan meslek yolculuğunu bugün hâlâ aynı çalışma disiplinle devam ettiriyor.

Kozan’ın eski ustalarından biri olan babasının yanında yetişen Deveci, bir ders ikmali sonrası yöneldiği kalaycılıkta geçen 55 yılda hem mesleğini hem aile geleneğini ayakta tutmayı başardı.

 “45 senedir Kozan'da 10 senedir Adana'da bu işi yapıyorum”

Kalay Ustası ve Bestekar Deveci, “1958 Adana Kozan doğumluyum. 1970 senesinden beri bu mesleği yapıyorum. Ailede dördüncü kuşağım. Babam, dedem ve dedemin babası ile beşinci kuşak olan oğlum bu işi yapıyoruz. 45 senedir Kozan'da 10 senedir Adana'da bu işi yapıyorum.” şeklinde konuştu.

“Yarın dükkâna geliyorsun diyerek beni bu mesleğe aldı”

Deveci, mesleğe başlamasının bir hatıraya dayandığını belirterek, “1970 yılında ortaokul üçüncü sınıfa geçeceğim zaman bir dersten ikmale kalmıştım. Babam Kozan'ın Savruk Yaylası'ndan beni gönderdi. Çiftçiye tembih etti iki dersten zayıfımın olduğunu, akşam beni orada bırakmamasını söyledi. Biz de Adanaspor'un maçı vardı, orayı izlemeye gittik. İkmale kaldığım derse gitmeyip Adana'ya maç izlemeye geldim. Babam bunu öğrendiğinde ben de aynısını yapmıştım babama dedi. 'Yarın dükkâna geliyorsun' diyerek beni bu mesleğe aldı. O gün bugündür 55 senedir bu işi yapıyorum elhamdülillah.” ifadelerini kullandı.

“Kalay bakırın aşınmış yerlerini tekrardan onarma işlemidir”

Kalayın önemini anlatan Deveci, “Kalay bakırın aşınmış yerlerini tekrardan onarma işlemidir. Kalay denizin tabanından çıkan bir madenden oluyor. İnsan vücuduna çok faydalı. İnsanlar bunu bilmiyor. Bir teflon tencereye düşmüşler, sert alüminyumun boyanıp verilmesini kullanıyorlar. Teflon tava yapışmıyor, bunun ana maddesi zifttir. 10 kişiden 2 kişi kanser. Bunun sebebi teflon tencerelerde, tavalarda yemek yedikleri için. Kalaylı bakır kaplar insanın ömrünü uzatır.” değerlendirmesinde bulundu.

“Kalaylı kapların 183 tane faydası var”

Bakır kapların faydalarına dikkat çeken Deveci, “Kalaylı kapların 183 tane faydası var. Bakır kaplardan su için ve bir dakika doldurduktan sonra bekleyin. Sonrasında suyu için. 25 gün boyunca bunu devam ettirin ve kendinizi kontrol edin; dinç olacaksınız.” dedi.

“Kalay dünyada iki yerde var”

Kalayın dünyada sınırlı bölgede bulunduğunu hatırlatan Deveci, “Kalay dünyada iki yerde var; Venezuela ve Brezilya'da. Devlet yoluyla satılıyor. İnsan organlarını temizliyor, kolesterolü engelliyor. Küçük çocuklarda demir eksikliğini engelliyor.” şeklinde konuştu.

“5 litrelik alüminyum tencere bir yılda 200 gramını insan vücuduna bırakıyor”

Alüminyum kapların zararına değinen Deveci, “5 litrelik alüminyum tencere 700 gram gelir. Bu tencereyi bir sene kullandıktan sonra 500 grama düşer. Bunun 200 gramı insan vücuduna karışıyor. Akşamlarımız alüminyumdan uzak durarak bakırda yemek yesinler. Çelik tencereleri kullanabilirler fakat dikkat etmeleri gereken mıknatıs tutuyor mu tutmuyor mu? Eğer mıknatıs tutuyorsa, o çelik kullanılmaz.” dedi.

“Gençler kolay geçim arıyorlar”

Mesleğin gençler tarafından tercih edilmediğini dile getiren Deveci, “Kalaycılıkta gençler çalışmıyor, kolay geçim arıyorlar. Elleri ve yüzleri kara olur, üstü başı pis olur diye. Ellerinde bir telefonla maalesef hiçbir şey yapmıyorlar. ‘Biz bu mesleği bırakırsak ne yapacaklar?’ diye soruyorlar. Ben de Fatih Sultan Mehmet'in örneğini veriyorum, düşmanı karadan gemileri yürüterek yendiğini belirtiyorum. Biz onların torunlarıyız. Akşamdan sabaha usta yetiştiririz Allah'ın izniyle.” diye konuştu.

“Türkiye’de 640 ustanın içinde ilk üçteyim”

Ustalık sıralamasına dikkat çeken Deveci, “65 yaş üzeri Türkiye'de 640 ustanın içinde ilk üçteyim, dörtte değilim.” ifadelerini kullandı.

Pandemi dönemine ilişkin bir anısını da paylaşan Deveci, “Korona döneminde yetkililer buraya uğramıştı. ‘Herhalde tek kaldın’ demişlerdi. Ben de ‘Evet’ diye söyleyip şimdiki gençlerin gelmediğini ifade ettim. Ben onlara ders verebileceğimi söyledim. Kendileri de halk eğitim merkezlerinde bu imkânı sunacaklarını söylediler fakat sonrasında araya virüs girince unutuldu galiba. Buradan hatırlatıyorum kendisine.” dedi.

“Şu an kalaycılık altın çağını yaşıyor”

Kalaycılığın yeniden ilgi gördüğünü belirten Deveci, “Şu an kalaycılık altın çağını yaşıyor. Burada sabah sekizde başlıyorum, 3 kişilik iş yapıyorum. Şu an millet anladı bakır kapların ne kadar faydalı olduğunu. Aileni seviyorsan bakır kaptan şaşmayacaksın.” ifadelerini kullandı. (İLKHA)