Bölgenin yüzde 30, Türkiye’nin ise yüzde 4 ihtiyacını karşılayan ve Bitlis ekonomisine yılda 200 milyon TL kazandıracak Ahlat domates hasadı, çiftçinin yüzünü güldürdü.

Tatvan ve Ahlat ilçeleri arasında bulunan 20 bin dekar alanda yetiştirilen domates hasadına başlandı. Domateslerin olgunlaşmasıyla birlikte, yaklaşık 10 bin mevsimlik işçinin hummalı çalışması da başlamış oldu.

Ahlat tarım havzasında yetişen ve lezzetiyle mutfakların vazgeçilmezi olan domates, toplandıktan sonra çevre illere gönderiliyor. Yaklaşık 240 bin ton ürünün beklenildiği Ahlat domates hasadı, çiftçiyi memnun etti.

Domates hasadını yerinde inceleyen Bitlis Tarım ve Orman İl Müdürü Rıfat Çelik, 20 bin dekar alanda yapılacak hasadın, 200 milyon TL il ekonomisine katkıda bulunmasını beklediklerini söyledi.

Ahlat tarım havzasının, hem ekonomiye hem de istihdama büyük katkı sunduğunu belirten Çelik, “İlimizde domates hasadı birkaç gündür başladı. Çok hızlı bir şekilde de devam ediyor. Tarım müdürlüğü ve teknik personel olarak sahadayız. Bu sene çok şükür gördüğümüz kadarıyla domates verimi çok iyidir. Bitlis genelinde 2019 yılı itibari ile toplamda 20 bin dekarlık alanda domates üretimi yapılıyor. Dönüm başına 8-10 ton düşmektedir. Bu da ilimizin genel rekoltesinin 240 bin ton olması demektir.” dedi.

“Domatesin Bitlis ekonomisine yıllık katkısı 200 milyon TL”

Sulu tarıma geçmeden önce domatesin ekildiği alanlarda, yem bitkileri üretildiğini hatırlatan Çelik şunları söyledi:

“2006 yılında Tarım ve Orman Bakanlığımızın başlatmış olduğu ‘Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı’ kapsamında basınçlı sulama sistemleriyle ilgili proje uygulamalarıyla birlikte bölgemizde sulu tarıma geçilmiş oldu. Bu alanlara suyun gelmesi ile birlikte çiftçinin ekim ve üretim alışkanlıklarında bir değişiklik oldu. Daha az maliyetle birim alanında daha fazla verim elde edebileceği alanlara yöneldiler. Bizler de onların destekçileri olduk. Siirt, Batman, Diyarbakır ve Şanlıurfa gibi illerden talepleri karşılayabilmek için yoğun bir şekilde domates üretimi yapılıyor. Şu anda gayri safi hasıla anlamında ilimizin yıllık domatesten elde edeceği gelir 200 milyon TL civarındadır.”

“Artık domates fidelerimizi de kendimiz üreteceğiz”

En büyük eksikliğin domates fidelerinin dışardan gelmesi olduğunu belirten Çelik, yapacakları çalışmalarla fide yetiştirecek seraların oluşturulacağını ifade etti.

2020 üretim sezonundan itibaren domates fidelerini kendilerinin üreteceğinin altını çizen Çelik, “Çiftçilerimizle yaptığımız görüşmelerde fideleri de kendi ilimizde üretmek üzere ‘Kırsal Kalkınma Projeleri kapsamında’ fide yetiştirilecek seraları teşvik edecek, onlara yüzde 50 hibe desteği sağlayacağız. 2020 üretim sezonundan itibaren biz kendi fidemizi kendimiz üretmiş olacağız. Bölgede daha önce benim projemle kurulmuş olan bir salça fabrikası vardı. Yaptığımız araştırmada sermaye yetersizliğinden dolayı iki yıldır atıl durumda. Yatırımcı kardeşlerimle bir daha görüşeceğim inşallah. Bu sene bu fabrikamızın gerekli modernizasyonunu da yapıp, salça fabrikamızı da tekrardan faaliyete geçireceğiz” diye konuştu.

“Bölgemizin domates ihtiyacının yüzde 30’unu Bitlis karşılamaktadır”

“Bitlis, Türkiye’nin diğer coğrafi bölgelerine göre iklim ve coğrafi etkileri bakımından son turfanda yeridir.” diyen Çelik sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye’de üretilen özellikle açıkta sebze yetiştiriciliğinde son turfanda durumundayız. Biz buradan Türkiye’nin batı illerine de mal arz etmekteyiz. Bölgemizin domates ihtiyacının yüzde 30’unu Bitlis karşılamaktadır. Ülkemizin de yaklaşık olarak yüzde 4’ünü karşılıyoruz. Domates üretimi nisan ve mayıs ayından itibaren başlar. Takriben beş aylık çalışma süreci var. Komşu illerden bize mevsimlik işçi göçü de mevcuttur. Aynı zamanda ilimizdeki işsizlerin istihdamına da katkı sağlanmaktadır. Tarlalarımızda sadece domates alanlarında mayıs ayından ekim ayına kadar yaklaşık olarak 10 bin kişi istihdam edilmektedir.”

“Mevsimlik işçilerin eğitim ve sağlık sorunlarını giderdik”

Son olarak mevsimlik işçilerin çocuklarının eğitim ve sağlık sorununu yaptıkları projelerle gidermeye çalıştıklarını vurgulayan Çelik, mevsimlik işçilerin sorunlarını bir nebze de olsa giderdiklerini belirtti.

Çelik, “Ailesi olan işçi kardeşlerimizin, ailesinin sağlık ve eğitim durumlarını da göz ardı etmedik. Özel idare kaynaklı mevsimlik tarım işçilerinin rehabilitasyon projesini yaptık. Ahlat’ta belirli merkezde yaşam alanlarını oluşturduk. Milli Eğitim ve Sağlık Müdürlüğümüzle beraber koordineli yaptığımız çalışmalarda, okul çağına gelmiş çocuklarımızın okula gitmelerini sağladık. Sağlık taramalarını gerçekleştirdik. Onların mağduriyetlerini bir nebzede olsa düzelttik.” diye konuştu. (Şükrü Tontaş-İLKHA)