Batmanlı çiftçi, 15 yıldır mor reyhan üretimi yaparak hem bölge ekonomisine katkı sağlıyor hem de bu özel bitkiyi Türkiye'ye ve dünyaya tanıtmak için mücadele veriyor.

Batman'da yaşayan Savaş ailesi, Türkiye'de nadir olarak üretilen mor reyhan bitkisini 15 yıldır yetiştiriyor. Çiftçi Selman Savaş, bu zahmetli ancak verimli üretim süreciyle sadece kendi geçimini sağlamakla kalmıyor; yaklaşık 100-150 ailenin de ekmek kapısı oluyor.

Üretimin artırılması ve tanıtımının yapılması için yetkililerden destek bekleyen Savaş, Batman'ın bu özel bitkiyle markalaşabileceğine inandığını söyledi.

Batman'da İLKHA mikrofonuna konuşan çiftçi Selman Savaş, amaçlarının yalnızca satış yapmak değil; mor reyhanın potansiyelini tüm Türkiye'ye ve hatta yurt dışına tanıtmak, Batman'a bu alanda bir kimlik ve marka değeri kazandırmak olduğunu belirtti.

Mor reyhan; rengi, aroması ve çok yönlü kullanımıyla dikkat çeken şifalı bir bitki. Türkiye'de oldukça sınırlı sayıda üreticisi bulunuyor. Baharat olarak yemeklerde kullanıldığı gibi, serinletici ve sağlıklı şerbetlerin yapımında da tercih ediliyor.

Aynı zamanda şampuan, sabun ve bitkisel ürünlerin üretiminde de hammadde olarak değerlendirilebiliyor. Bu çok yönlü bitki, Batmanlı üreticilerin elinde hem ekonomik bir değere hem de kültürel bir ürüne dönüşüyor.

Selman Savaş

"Mor reyhanın faydaları oldukça fazladır"

Savaş, "15 senedir mor reyhanla uğraşarak üretimini yapıyoruz. Türkiye'de, özellikle Batman'da mor reyhanı en çok biz üretiyoruz. Mor reyhanın faydaları oldukça fazladır; baharat olarak da kullanabilirsiniz, şerbet olarak da. Genellikle kuru yemişçilere, baharatçılara ve aktarlara satış yapıyoruz. Türkiye'nin her yerine gönderiyoruz. Nisan - Mayıs aylarında ekime başlıyoruz. Yaklaşık 50 dönümün üzerinde ekim yapıyoruz. Haziran - Temmuz aylarında bakımını yapıyoruz: çapalama, ilaçlama gibi işlemleri gerçekleştiriyoruz. Temmuz ayının başlarında birinci kesimi yapıyoruz ve üç ay boyunca haftada bir kez kesim yaparak devam ediyoruz." dedi.

"Yaklaşık 100-150 aile buradan geçimini sağlayabiliyor"

Mor reyhanın hasat ve kurutma süreciyle ilgili bilgi veren Savaş, "Tarlada Mor reyhan hasadını işçilerle birlikte çalışıyoruz. Kesilen reyhanı torbalara ve çuvallara koyuyoruz, daha sonra kurutmaya alıyoruz. Kurutma işlemini gölgede yapıyoruz. reyhan 4-5 gün gölgede kaldıktan sonra kuruyunca tekrar çuvallara koyup aktarlara, kuru yemişçilere ve baharatçılara teslim ediyoruz. Yaklaşık 100-150 aile buradan geçimini sağlayabiliyor. Şu anda kuru reyhanın toptan satış fiyatı 350 TL civarında. Ancak bu fiyat, ürünün kalitesine, satış yerine ve reyhanın güzelliğine göre değişiyor. Kalitesiz ürünlerin fiyatı daha düşük olabiliyor. Zaman ilerledikçe, özellikle kışa doğru ürün farklılaşıyor; bu da fiyatları etkiliyor. Fiyat 200-250 TL'ye kadar düşebiliyor. Aktarlar ve baharatçılarda ise fiyatlar farklı oluyor; onlar da genellikle 450-500 TL civarında satış yapıyorlar." ifadelerini kulandı.

"Artık tanıtmak ve büyütmek istiyoruz"

Üretimin zorluklarının yanında yeterli destek görmemekten yakınan Selman Savaş, şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye'nin neresine giderseniz gidin, bizim mor reyhanımızın satışını yapıyoruz. Ancak bugüne kadar ne bir vali ne de bir tarım müdürü gelip 'Bu nedir, neyin nesidir?' diye sormadı. Biz de yeterince tanıtım yapamamış olabiliriz ama artık tanıtmak ve büyütmek istiyoruz. Batman'da böyle bir üretimin olması güzel bir şey. Tanıtmak istiyoruz, aynı zamanda büyütmek de istiyoruz. Şerbet olarak tüketilebileceği gibi baharat olarak da kullanılabiliyor. Ancak şu an Batman'da bile halkın yüzde 80-90’ı bu ürünün ne olduğunu bilmiyor. Gelen insanlar 'Bu nedir?' diye soruyor, biz de tanıtım yapmaya çalışıyoruz. Yine de son 2 yıldır ciddi bir gelişme var. Hem Batman'da hem diğer illerde reyhana olan ilgi artıyor."

"Eğer destek olursa, mor reyhanı yurt dışına da ihraç edebiliriz"

Üretimin daha da geliştirilmesi için yetkililerden destek beklediklerini belirten Savaş, "Daha da büyütmek istiyoruz. Sayın valimizden ve tarım müdürümüzden destek bekliyoruz. Destek olursa paketleme de yaparız, şerbet üretimi de. Bu bitkinin ayrıca şampuanı da yapılıyor, yani birçok kullanım alanı var. Büyütmek gerekiyor ki daha ileriye taşıyabilelim. Eğer destek olursa, reyhanı yurt dışına da ihraç edebiliriz. Zaten Türkiye'nin dört bir yanına gönderiyoruz. Yurt dışına ihracat, hem Batman için hem Türkiye için bir artı değer olur. Bu iş Batman için bir marka haline gelir. reyhan, Batman’ın markası olabilir. Mor reyhan ürünümüz hem verim hem kalite açısından çok daha iyi ve kalitesi yüksektir." şeklinde konuştu. (İLKHA)