HÜDA PAR, 1930 yılında Zîlan Deresi'nde yaşanan ve binlerce kişinin katledildiği Zîlan Katliamı'nın yıldönümünde yazılı bir açıklama yaptı.

HÜDA PAR İnsan Hakları ve Hukuk İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanan mesajda, Zîlan Katliamı ile yüzleşilmesi ve mağdurlardan özür dilenmesi çağrısında bulunuldu.

"Katliam, dönemin devlet aklı tarafından 'başarı' olarak sunulmuştur"

13 Temmuz 1930'da Van'ın Erciş ilçesinde bulunan Zîlan Deresi'nde yaşanan katliamda binlerce Kürt'ün katledildiğine değinilen açıklamada, "Ferik Salih Omurtak komutasındaki 9. Kolordu tarafından yürütülen bu askerî harekât, dönemin hükümeti tarafından alınan 8692 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla başlatılmış; köyler yakılmış, mallara el konulmuş, kadın-çocuk demeden on binlerce insan acımasızca katledilmiştir. Cumhuriyet Gazetesi, 16 Temmuz 1930 tarihli nüshasında, bu vahşeti 'Zîlan Deresi ağzına kadar ceset dolmuştur' manşetiyle duyurmuş; katliam, dönemin devlet aklı tarafından 'başarı' olarak sunulmuştur." ifadelerine yer verildi.

"95 yıl geçmesine rağmen her türlü hukuki girişim sonuçsuz bırakılmıştır"

Zîlan Katliamı'nın 1925 yılında başlayan inkâr ve asimilasyon politikalarının devamı olduğuna vurgu yapılan açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:

"Lozan sonrası Kürtler bir bütün olarak yok sayılmış, 1924 Anayasası ile tekçilik esas alınmış, Şark Islahat Planı ile bu coğrafyada yaşayan halklar üzerinde baskı ve tahakküm hedeflenmiştir. Ne yazık ki Zîlan Katliamı'nın üzerinden 95 yıl geçmesine rağmen; katliamla ilgili hiçbir resmi özür dilenmemiş, mağdurların malları iade edilmemiş, arşivler açılmamış, her türlü hukuki girişim sonuçsuz bırakılmıştır."

"Barış ve huzurun tesisi katliamlar ve hak ihlalleriyle yüzleşmeden mümkün değil"

Zîlan Deresi'nde yaşanan katliamın Kürt halkının hafızasında silinmez bir yara olarak kaldığı vurgusu yapılan açıklamada, "Barış ve huzurun tesisi, bu ve benzeri tarihî katliamlar ve hak ihlalleriyle yüzleşmeden mümkün değildir." denildi.

"Arşivler açılmalı, hakikat komisyonları kurulmalı ve tarihsel adalet tecelli ettirilmelidir"

Açıklamanın devamında, katliam ile yüzleşilmesi gerektiği belirtilirken şu ifadelere yer verildi:

"Zîlan Katliamı başta olmak üzere, 1925-1950 döneminde yaşanan tüm hukuk dışı uygulamalar ve katliamlar açıklığa kavuşturulmalıdır. Devlet, Zîlan Katliamı ile yüzleşmeli, mağdurlardan resmî olarak özür dilemeli ve hakların iadesi yönünde somut adımlar atmalıdır. Cezasızlık zırhı kaldırılmalı, bu tür katliamları planlayan ve uygulayan zihniyetle yüzleşilmelidir. Arşivler açılmalı, hakikat komisyonları kurulmalı ve tarihsel adalet tecelli ettirilmelidir."

"Devlet yetkililerini bu tarihî sorumlulukla yüzleşmeye davet ediyoruz"

Açıklamada son olarak, "Zîlan'da hayatını yitiren tüm mazlumları rahmetle anıyor; insanlık vicdanı ve adalet adına, devlet yetkililerini bu tarihî sorumlulukla yüzleşmeye davet ediyoruz." denildi. (İLKHA)