Kanada Başbakanı Justin Trudeau, pazartesi günü önümüzdeki aylarda istifa edeceğini duyurarak siyasi belirsizlik dönemini başlattı.

Trudeau, Liberal Partisi tarafından yeni bir lider seçilene kadar başbakan olarak kalacak; ancak istifası bir liderlik yarışının zeminini hazırlıyor ve Kanada'nın hem iç hem de dış acil sorunlarla başa çıkma becerisi hakkında soruları gündeme getiriyor.

Trudeau ne kadar daha kalabilir?

Çin resmi haber ajansı Xinhua'nın analizine göre Liberal Parti'nin tüzüğüne göre, bir liderin istifa etme niyetini açıklamasından itibaren 27 gün içinde ulusal bir yönetim kurulu toplantısı yapılmalı. Yönetim kurulu, bir liderlik yarışı düzenlenirken partinin işlerini yönetmek üzere geçici bir lider atayabilir.

Bu yarış genellikle birkaç ay sürer, ancak aciliyet nedeniyle Liberallerin Parlamento Mart ayı sonlarında yeniden toplanmadan önce yeni bir lider seçmesi bekleniyor. Yeni bir lider seçildikten sonra, bir sonraki genel seçime kadar otomatik olarak Trudeau'nun yerine başbakan olarak atanacak.

Kim liderlik edecek?

Trudeau'nun istifası ulusal bir liderlik yarışını tetikledi. Yarış muhtemelen birkaç ay sürecek ve Mart 2025'in sonunda bir liderlik kongresiyle sonuçlanacak.

Yarışa, eski Kanada Merkez Bankası Guvernörü Mark Carney, eski Maliye Bakanı Chrystia Freeland, eski BC Başbakanı Christy Clark ve Trudeau'nun sırdaşı ve şu anki Maliye Bakanı Dominic Leblanc gibi önemli isimlerin katılması bekleniyor.

Bu yarış sadece Liberal Parti'nin geleceği açısından değil, aynı zamanda Trump'ın potansiyel olarak "düşmanca bir tutum" sergilemesi durumunda Kanada'nın ABD ile ilişkilerinin şekillenmesi açısından da önemli olacak.

Kanada'nın siyasetini nasıl etkileyecek?

Trudeau'nun istifası hassas bir zamanda geliyor. Muhalefetteki Muhafazakarlar, Avam Kamarası 27 Ocak'ta yeniden toplandığında güvensizlik önergesi sunmaya hazırlanıyordu.

Liberaller liderlik yarışını düzenlerken güven oylamasından kaçınmak için Trudeau, Parlamento'nun 24 Mart 2025'e kadar ertelenmesini talep etti. Bu, önemli ekonomik teklifler de dahil olmak üzere tüm yasama faaliyetlerini durduracak ve Liberal Parti'ye yeni bir lider seçmesi için zaman tanıyacak.

Parlamentonun yeni dönemi, Liberallerin iktidarda kalamaması durumunda Mayıs ayında federal seçimlerin yapılmasına yol açabilecek bir güven oylamasının yapılacağı Taht Konuşması ile başlayacak.

Trudeau geçiş döneminde etkili bir şekilde yönetim sağlayabilir mi?

Liderlik yarışı sürerken Trudeau geçici başbakan olarak görevde kalmaya devam ediyor. Ancak, Amerika Birleşik Devletleri ile müzakere etme veya küresel zorluklara yanıt verme yeteneği sınırlı olabilir.

Future Borders Coalition'dan Laura Dawson'ın da aralarında bulunduğu uzmanlar, Kanada'nın net bir liderlik eksikliğinin Trump'ın gümrük vergisi tehditleri karşısındaki konumunu zayıflatabileceğinden endişe ediyor. Ontario Başbakanı Doug Ford da bu endişeleri dile getirerek, Trudeau'nun böylesine kritik bir zamanda istifa etmek yerine gümrük vergisi sorununa odaklanması gerektiğini savundu.

Kanada belirsizlik ortamında savunmasız mı?

Trudeau'nun istifası, ABD'nin Başkan seçilen Donald Trump'ın Kanada ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi koyma tehdidiyle yeni bir döneme girmek üzere olduğu bir dönemde geldi.

Eski Kanada Birleşik Devletler büyükelçisi David MacNaughton da dahil olmak üzere eleştirmenler, Trudeau'nun istifasının Kanada'nın pazarlık pozisyonunu zayıflattığı konusunda uyarıyor. Trudeau'nun etkisi hızla azalacak ve Kanada'nın bu yeni tehditlere yanıt vermesi zorlaşacak. Trump'ın göreve başlamaya hazırlanmasıyla birlikte, zamanlama bu liderlik boşluğu sırasında Kanada'nın diplomatik kapasitesi konusunda endişelere yol açıyor.

Trump'ın Truth Social platformunda Kanada'nın gümrük vergilerinden kurtulmak için ABD ile birleşmesini öneren kışkırtıcı yanıtı, siyasi türbülansı daha da artırıyor ve güçlü bir lidere olan ihtiyacı vurguluyor.

Kanada bir kavşak noktasında mı?

Önümüzdeki aylar, Kanada'nın artan küresel gerginlikler ortasında bir liderlik değişimiyle karşı karşıya kalması nedeniyle kritik olacak. Trudeau'nun istifası ülkeyi bir dönüm noktasına getirdi; siyasi geleceği belirsiz ve uluslararası ilişkileri yönetme yeteneği tehdit altında. Yeni bir Liberal liderin seçilmesi yalnızca partinin yönünü değil, aynı zamanda Kanada'nın dünya sahnesindeki duruşunu da belirleyecek.

Şimdilik Trudeau, bu belirsizlik döneminde Kanada çıkarlarını korumayı vaat ederek dümende kalmaya devam ediyor. Ancak siyasi sular giderek daha çalkantılı hale gelirken, Kanada'nın önümüzdeki aylardaki liderliği, önümüzdeki zorlukların üstesinden gelmek için çok önemli olacak. (İLKHA)