Özellikle Kürtlerin genel kültürünü yansıtan ve geçmişten günümüze kadar gelen tandır ekmeği (nanê tenûrê), hâlâ sofra kültüründeki yerini muhafaza ediyor.

Asırların taşıyıp da günümüze getirdiği tandır ekmeğine vatandaşlar tarafından özel bir ilgi gösteriliyor.

Ancak sanayi tipi fırınların gelişmesi, kentleşmenin yaygınlaşmasıyla tandır ekmeği yapımı büyük oranda azaldı.

Batman'ın kırsal mahallelerinde yaşayan kimi vatandaşlar ise yok olmayla karşı karşı olan tandırda ekmek pişirme geleneğini sürdürüyor.

Ortalama 15 liradan satılan tandır ekmeği, bazı aileler için artık bir geçim kapısı haline gelmiş durumda.

Lezzeti, tadı, uzun ömürlü ve sağlıklı oluşu dolayısıyla vatandaşlar tarafından tercih edilen tandır ekmeği, halen çok fazla rağbet görüyor.

32 yaşındaki İlham Uluç, evinin bahçesinde kurduğu iki tandırda ekmek pişirip satarak hem ailesinin geçimini sağlamaya hem de yok olmaya yüz tutmuş geleneği yaşatmaya çalışıyor.

Uluç, İLKHA muhabirine, geçmişte neredeyse her evde yaygın olarak tüketilen tandır ekmeğinin, yapımı zor olması nedeniyle zamanla yerini fırın ekmeğine bıraktığını söyledi.

Hem gelir elde etmek hem de unutulmaya yüz tutan bu lezzeti yaşatmak için tandır ekmeği yapmaya karar verdiğini belirten Uluç, ailesiyle birlikte evlerinde üretim yaptıklarını ifade etti.

Hem tadının güzel olması hem de dayanıklılığı dolayısıyla tandır ekmeğine talebin çok fazla olduğuna dikkat çeken Uluç, üretimini yaptıkları tandır ekmeğini mahalle sakinlerine, marketlere sattıklarını ve şehir dışına bile gönderdiklerini vurguladı.

İlham Uluç

"Yeni nesil ekmek yapmıyor artık"

Tandır ekmeğine çektiği hasretle tandır ekmeği yapımına başladığını ifade eden Uluç, "Geçimimiz için tandır ekmeğini yapmaktayız. Esasen tandır ekmeği hasretiyle bu işe başladık. Daha sonra bu işi meslek haline getirdik. Hem ekmeğimizi yiyoruz hem de kazanıyoruz, o şekilde hayatımızı sürdürüyoruz. Tandır ekmeğine talep çok fazla. Yeni nesil ekmek yapmıyor artık, eskilerimiz de yapamıyorlar. Bu iş belli bir süre sonra galiba erkeklere kalacak. Şu an benim yaptığım gibi." dedi.

"Kültür mirasımızın kaybolmaması için bu işi sürdürüyoruz"

Ekmeklerinin beğenilerek tüketildiğini belirten Uluç, "Daha önce her evde, semtte hemen hemen tandır bulunmaktaydı. O şekilde ekmek yapılıp tüketilmekteydi. Çağımızda rahatlıktan dolayı tandır ekmeği yapımı azalmaktadır. Biz de bu kültür mirasımızın kaybolmaması için bu işi sürdürmekteyiz. Nesillerimize de aktarmayı düşünüyoruz." diye konuştu.

"Tandır ekmeği dayanıklıdır"

Tandır ekmeğinin tadının fırın ekmeğine göre çok daha güzel ve lezzetli olduğunu belirten Uluç, "Tandır ekmeği dayanıklıdır. Muhafazası yapıldığı takdirde dışarda 2-3 gün tazeliğini korumaktadır. Ancak fırın ekmeğinde biz bunu göremediğimiz ve o hazzı alamadığımız için tandır ekmeği bizim için ön plana çıktı. Satışını da yapıyoruz. Sevdiğimiz bir ekmek ürünüdür. Kepekli ekmek ve çörekte yapıyoruz. Mevcut marketlere satışını yapıyoruz. Bazı vatandaşlarımız istiyor, toplu siparişlerimiz oluyor. Şehir dışına bile gönderiyoruz." ifadelerini kullandı.

"Müsait bir yerimiz olsaydı istihdam sağlardık"

Günlük yaklaşık 400 tandır ekmeği yaptıklarını aktaran Uluç, şöyle devam etti:

"Yerimiz kısıtlı. İstihdam yapacağımız bir yer olsaydı daha iyi olurdu. İşimizi geliştirmeyi istiyoruz ancak şu anki şartlarda tandırın dumanı çok olduğu için mahalle arasında yapılmıyor. Mahalleli bu işi mahallesinde çok kabul etmiyor. Şu anda yengem bana yardım ediyor. Malum aile evi olduğu için yabancı bulunduramıyoruz. Tabi ki müsait bir yerimiz olsaydı istihdam sağlardık. Bu mirasımızı unutmayalım, bunu sürdürelim istiyorum."

Ayten Ekinci

"Tandır ekmeği çok güzeldir"

Eşinin ekmek fırını olmasına rağmen günlük tandır ekmeği almaya geldiğini belirten Ayten Ekinci, tandır ekmeğinden asla vazgeçemediğini ifade etti.

Ekinci, "Tandır ekmeği çok güzel bir ekmek. Fırın ekmeğinden daha güzel, daha dayanıklı, sağlıklı ve kilo da aldırmıyor. Fırsat buldukça gelip alıyoruz. Kızıma misafirliğe gideceğim, ona da götüreceğim. Dolapta bir ay da kalsa bir şey olmuyor. Sürekli tüketiyoruz." dedi. (İLKHA)