بە بۆنەی ٩٩مین ساڵوەگەری شەهادەتی شێخ سەعیدی پیران و بەردەوامبوونی هێرشەکانی رژێمی داگیرکەر بۆ سەر کەناری غەززە گەلی دیاربەکر دووبارە لە مەیدان بوون.

وەقفی ئەڤیندارێن پێغەمبەر کە هەموو هەفتەیەک بۆ پشتگری لە گەلی غەززە گردبوونەوەیەک رێکدەخات ئەم هەفتەیە بە بۆنەی ٩٩مین ساڵوەگەری شەهادەتی شێخ سەعید و هاوڕێکانی و بەردەوام بوونی هێرشەکانی رژێمی داگیرکەر بۆ سەر کەناری غەززە گردبوونەوەیەک رێکخست.

عومەر چەلیک سەرۆکی پلاتفۆرمی کاروانی شەهیدەکان لە میانەی بەشداری لە گردبوونەوەکە وتارێکی سڵاودانەوەی پێشکەش کرد و باس لە شۆڕش و شەهادەتی شێخ سەعید کرد و ئاماژەی بەوە کرد کە رۆژئاوا بە هەمان شێوەیەی ئەو کات زوڵم و ستەمی دەکرد ئێستاش لەگەڵ نۆکەرەکانیان بەردەوامن لە هەمان زوڵم و ستەمە.

"ئەوان هیچ کات سیخوڕی ئینگلیزەکان و خائین نەبوون و زانایانی رەبانی و پێشەوا بوون"

ناوبراو ئاماژەی بەوە کرد کە زانا و سەید و سەیدا و داپیرە خاتوونەکان بەشداریان لە موجادەلەی رزگاری لە دژی ئینگلیز و فەڕەنسا و ئیتالیا کرد و دواتر وتی، "رۆژئاواییەکان دەرکران بەڵام بەداخەوە ئەوانەی دواتر هاتن ئەو شتانەی کە رۆژئاواییەکان نەیانتوانیبوو ئەنجام بدەن ئەنجامیان دا. ناچار کران کە وەک ئینگلیز، ئەلمان و فەڕەنسەویێک بژین کە دەریان کردبوون و بەهۆیەوە کوژران. هەروەها کۆمەڵکوژییەکانی زۆر وەحشیانە لەم ناوچەیە ئەنجام دران. ئەو کات شێخ سەعید و هاوڕێکانی بۆ گەڕاندنەوەی فەرمان و ئەحکامەکانی ئیسلام نامەیان نارد بەڵام بێ ئەنجام مایەوە و سەریان هەڵدا. خودای گەورە (جل جلاله) شەهادەتیان قبول بکات."

چەلیک لە بەردەوامی ئاماژەی بەوە کرد کە شێخ سەعید و هاوڕێکانی لە دڵی گەلی مسوڵماندا سەید، شەهید، رێبەر و پێشەوان و وتی، "ئەوان هیچ کات سیخوڕی ئینگلیزەکان و خائین نەبوون و زانایانی رەبانی و پێشەوا بوون. پیرۆزبایی شەهادەتیان دەکەین و داوا لە خودا دەکەین کە ئێمەی لە رێگای ئەوان دوورنەخات."

"کەتائیبی عیزەدین قەسام رووخساری پیسی رێکخراو و کۆمەڵەی سەرسامی رۆژئاوایییان بە جیهان ناساند"

چەلیک لە بەردەوامی ئاماژەی بەوە کرد کە رۆژئاواییەکان چەندین ساڵ توانیان بە شێوەیەکی زۆر جوان ستەمەکەیان داپۆشن و دواتر وتی، "لە ساڵانی ١٧٠٠ ئیستیعمارگەری دەستیپێ کرد و لە ئاسیا و ئەفریقا و وڵاتانی ئیسلام ژمارەیەکی زۆر کۆمەڵکوژی ئەنجام درا. هەموو کاتێک ئەم ستەمەیان لە ژێر ناوی دیموکراسی ئەنجامیان دەدا و بەم شێوەیە پێشکەشیان بە جیهان دەکرد. لە قۆناغێکی نزیکدا، کاتێک ئەمریکا عێراقی داگیر کرد وەزیری دەرەوەی ئەمریکا وتبووی کە 'لە عێراق ٥٠٠ هەزار منداڵ کوژران بەڵام بۆ دیموکراسی و ئامانجەکانمان پێویست بوو.' ئەوەندە زەلیل بوون. لە سوریا نزیکەی ٣ ملیۆن کەسیان کوشت."

عومەر چەلیک لە بەردەوامی ئاماژەی بەوە کرد کە بە پشتگری ولاتانی بەریتانیا، ئەمریکا، ئەلمانیا، فەڕەنسا و ئیستیعمارگەرانی دیکە ١٠٠ ساڵە لە فەلەستین شەڕ بەردەوامە و سەدان هەزار کەس کوژراون و ئاوارە بوون و دواتر وتی، "رۆژئاوا لە ئەندەلوس هەرچی بوو ئێستاش هەمانە و لە مرۆڤایەتی بێ بەش ماوە بەڵام زۆر جوان دەتوانێت خۆی پێشکەش بکات و مرۆڤەکان فریو بدات. نزیکەی تەواوی وڵاتانی ئیسلامی داگیرکراون. یان بە کەلتوور یانیش بە کردەوە داگیر کراون. بەڵام کەتائیبی عیزەدین قەسام لە ٧ی تشرینی یەکەمدا رووخساری پیسی ڕێکخراو و کۆمەڵەی سەرسامی رۆژئاوایییان بە جیهان ناساند. لەبیرتانە دوای ئەوەی خەڵکە پێ ڕووت و برسیەکان ئەمریکایان لە ئەفغانستان دەرکرد، هەموویان لە هەموو جیهاندا هەمان قسەیان دەکرد، وەک ئەوەی دوگمەیەک بە یەک دەست لێدرابێت. لە تورکیاس هونەرمەندانی کە لە ژێر کۆنترۆلی ئەواندانە وتبوویان کە بەهۆی سەرئەنجامی ئافرەت و منداڵەکان لە ئەفغانستان زۆر دڵگرانن بەڵام ئەمڕۆ باس لە کوژرانی زیاتر لە ٣٠ هەزار ئافرەت و منداڵ ناکەن."

"ئەو کەسە نەفرەت لێکراوانەی کە لە رووداوەکانی ٦-٨ی ئۆکتۆبەردا هەزاران باڵەخانەیان ئاگر تێبەرداوە، ناڕەزایەتی گەنجانی پڕ لە ئیمانمان بە دڕندەیی دەزانن"

عومەر چەلیک لە بەردەوامی وتی، "دەڵێن ئێمە وڵاتەکەتان داگیر دەکەین، دەتانکوژین، سوکایەتی بە دینەکەتان دەکەین و تەنانەت ناڕەزایەتی دەرنابڕن و دەنگتان بەرز ناکەنەوە. ئەم موجادەلەیەی حەماس دەستیپێکرد، هەموو ئەو خەڵکەی بەرزکردەوە کە مرۆڤایەتی و ویژدانیان لەدەست نەداوە، جگە لەوانەی خزمەتی ئیسرائیل دەکەن. حەماس پەردەیەکی نوێی بەڕووی جیهاندا کردەوە. هەموو جیهان قەرزاری مرۆڤایەتییە بە حەماس. نزیکەی ٣ مانگە دەست دەکەن بە دروستکردنی تێڕوانینێک لە ڕۆژنامەکانی جیهانیدا کە 'هەنگاوەکانی جەنگی جیهانی سێیەم دێت' و ئەم کارە دەکەن چونکە ناتوانن تێر لە خوێن وەربگرن. ئەوە خوێنی ئەو منداڵانەیە کە کوشتوویانە کە جولەکەکان لە ڕێوڕەسمەکانیاندا دەیخۆنەوە. ئەو تەرمە خوێناویانەی منداڵان کە لە ژێر کەنیسەی جولەکەکاندا لە ئەمریکا دۆزرایەوە، هەرگیز باسیان نەدەکرا. ئێستا ئەوانەی باسی ئەو کۆمەڵکوژیانە ناکەن، ئەو کەسە نەفرەت لێکراوانەی کە مافە بەناو دیموکراسییەکانیان بەکارهێنا بۆ وێرانکردنی هەموو شوێنێک، دەیان برای ئێمەیان شەهید کرد، لە کاتی ڕووداوەکانی ٦-٨ی تشرینی دووەمدا هەزاران باڵەخانەیان ئاگر تێبەردا؛ ئەمڕۆ ناڕەزایەتی گەنجە پڕ ئیمانەکانمان دژی ستاربەکس و ماکدۆناڵدز و بەرگەر کینگ بە دڕندەیی دەزانن."

"جولەکە و سەهیۆنییە ناوخۆییەکان لێرە هەمان زمانی پڕوپاگەندەی ئیسرائیل بەکاردەهێنن"

چەلیک لە کۆتاییدا وتی، "هەروەک چۆن ئیسرائیل کە هەڵتەرەکەی بەدەستەوەیە، هەرکەسێک دژایەتیان دەکات بە نازی دەزانێت، جولەکە و سەهیۆنییە ناوخۆییەکان لێرە هەمان پڕوپاگەندە و زمان بەکاردەهێنن. ئەم گەنجانە وەک ئەڵماس وان کە لە خودا دەترسن و شەرم لە پێغەمبەر دەکەن و خۆیان لە زیانگەیاندن بە تەنانەت ئاژەڵیش بەدوور دەگرن، چ جای مرۆڤ. ئایا ڕەخنەیان لێدەگریت و بە توندوتیژی ناویان دەبەین؟ ئێوە دڕندەی ڕاستەقینە، توندوتیژەکان، ئەوانەی فرۆشراون. ئێوە مافی ئەوەتان نییە هیچمان پێ بڵێین. ئێمە زۆر باش دەتانناسین. کەس چاوەڕێی ئەوە نەکات ئێمە لە سەر جێگا گەرمەکانمان پاڵ بکەوین لە کاتێکدا خوشک و براکانمان لە فەلەستین بە شێوەیەکی دڕندانە دەکوژرێن. هەرچی لە تواناماندا بێت دەیکەین."

دوای وتارەکەی عومەر چەلیک، جەمیل جاهید ئونسال هەماهەنگکاری گشتی وەقفی یەتیمەکان لە سەر ناوی وەقفی ئەڤیندارێن پێغەمبەر راگەیەندراوەکەی میدیایی خوێندەوە.

ئونسال لە وتارەکەیدا باس لە شەهیدبوونی شێخ سەعیدی پیران کرد کە نزیکەی ٩٩ ساڵ لەمەوبەر لە لایەن دادگاکانی سەربەخۆییەوە شەهید کرا و ئاماژەی بەوەدا کە پێویستە هەنگاوی بەربڵاو و زۆر بەهێز لە دژی ئەو کەسانە بگیرێتەبەر کە پاڵپشتی دارایی لە رژێمی داگیرکەری سەهیۆنی دەکەن سەبارەت بەو جینۆسایدەی کە زیاتر لە ٨ مانگە لە ئارادایە لە غەززە.

"ئەو دەسەڵاتەی کە ڕۆژئاوا بەهێزتری کردبوو، لەلایەن دادگاکانی سەربەخۆییەوە گۆڕابوو بۆ هێرشی چەوساندنەوە"

ئونسال ئاماژەی بەوە کرد کە لەگەڵ تێپەڕبوونی ٩٩ ساڵ هێشتا شێخ سەعید و هاوڕێکانی لەبیر نەکراون و دواتر وتی، "لە ٢٩ی حوزەیرانی ١٩٢٥ نەک تەنها ئەم شارە بەلکو ئەم جوگرافیەیە بە گشتی کەوتە ناو پرسە. لە حوزەیرانی ١٩٢٥ لە ئەنجامی خیانەت و فێل و پلانەکانی ئیتحاد و تەرەقی رووداوێکی دەردناک رووی دا. کەسایەتیێکی نموونەی جوگرافیای کوردستان لەگەڵ ٤٦ هاوڕێکەی لە سێدارە دران. شێخ سەعید ئەفەندی کە بە شۆڕش، فیداکاری و تێکۆشانەکەی بۆ دین و دەهاتووی میللەت ناسراوە شەهید بوو."

هەروەها وتی، "٩٩ ساڵ پێشتر بۆ عەگیدەکانی ئەم گەلە سێدارە دانرا. لە حوزەیرانی ١٩٢٥ جەرگی گەلی کوردی مسوڵمان سووتا. کەسانێک لە ناو ئێش و غەمگینیدا بوون، بەڵام کەسانێکیش چەپڵەیان لێدەدا. ئەو دەسەڵاتەی کە ڕۆژئاوا بەهێزتری کردبوو، لەلایەن دادگاکانی سەربەخۆییەوە گۆڕابوو بۆ هێرشی چەوساندنەوە. بەڵام دونیا تەنها لە بەرامبەر ئێشە وەک تەماشاگەر مابوو. چونکە کوژراوەکان مسوڵمان بوون. فەرمانی کوژرانی شێخ و زانایانی مسوڵمانان بوون."

"ئێمە دژی داگیرکاری و دڕندەیی سەهیۆنی و هەروەها ئەو خەڵک و رێکخراوانەی پشتیوانیان دەکەن"

ئونسال لە بەردەوامی باس لە ئۆپڕاسیۆنی تۆفانی ئەقسا کرد کە ٧ی تشرینی یەکەم دەستی پێ کرد و وتی، "٩ مانگە لە غەززە مرۆڤەکانی بێ تاوان تەنها لەبەر ئەوەی مسوڵمان، داگیربوونی قودسیان قبول نەکردووە و وازیان لە مزگەوتی ئەقسا نەهێناوە دەکوژرێن. هەموو رۆژێک کۆرپە و منداڵ و ئافرەتەکان دەکوژرێن بەڵام دووبارە دونیا تەنها تەماشا دەکات. بە هەمان شێوەیەی تەنها تەماشای ستەمی بوزییەکان لە ئاراکان، ئەمریکا لە ئەفغانستان و سەدان لە هەڵەبەجەیان دەکرد."

ئونسال ئاماژەی بەوەشکرد، کۆمەڵکوژی موسڵمانان بەتایبەتی لەلایەن هاوکارەکانیانەوە، زلهێزە جیهانییەکانی دڵخۆشکرد، چونکە ئیسلام و موسڵمانان تاکە دەسەڵاتی گەورە بوون کە لەدژی ئەم نەزمە ئیستغلالکارییە وەستاون و وتی، "ئێمە ٩ مانگە لە مەیداندایین. بە پێی هێز و دەرفەتی خۆمان هەوڵی کۆتایی هاتنی ستەمەکەی لە غەززە دەدەین. لەگەڵ موجاهیدە فەلەستینییەکان کە لە دژی ستەم خۆڕاگری دەکەن و ئەوانەیین کە پشتگری لەوان دەکەن. بۆیە ئێمە دژی داگیرکاری و دڕندەیی سەهیۆنی و هەروەها ئەو خەڵک و رێکخراوانەی پشتیوانیان دەکەن."

"موسڵمانان دەبێت ڕێوشوێنی توند بەرامبەر ئەو کەسانە بگرنەبەر کە پارەی دڕندەییەکانی غەززە دەدەن"

ئونسال لە بەردەوامی وتی، "هەروەها دەبینین ئەوانەی لە فەلەستین جەستەمان پارچە پارچە دەکەن، هەوڵی داگیرکردنی مێشکی گەنجان لە جوگرافیاکانی دیکە دەدەن. هەرگیز رێگە بە داگیرکردنی غەززە، قودس و مزگەوتی ئەقسا، یان جینۆسایدی کولتووری سەهیۆنیزم نادەین. ئێمە پشتگیری لە هەموو ئەو کارە ڕەوایانە دەکەین کە لەم رووەوە ئەنجام دەدرێن."

ئونسال بە ئاماژەدان بەوەی کە پێویستە هەنگاوی بەربڵاو و زۆر بەهێز لە دژی ئەو کەسانە بگیرێتەبەر کە پاڵپشتی دارایی لە دڕندەیی غەززە دەکەن و وتی، "لێرەوە ئەو بانگەوازە دووپات دەکەینەوە کە چەند مانگێکە دەیکەین. هەموو موسڵمانان و هەموو مرۆڤە ئازادەکان و بە ویژدان؛ پێویستە چالاکیی بەربڵاو و زۆر بەهێز لە دژی رژێمی داگیرکەری سەهیۆنی و دەوڵەتە هاوبەشە جینۆسایدەکانی و ئەو کەسانە دەستپێبکات کە پشتیوانی دارایی بۆ دڕندەییەکانی غەززە دەکەن. هەروەک چۆن لە ئێستادا پشتیوانی ئەو کەسانە دەکەین کە ئەو کارانە ئەنجام دەدەن، لەمەودواش بەردەوام دەبین لە پشتیوانیکردنی کارە ڕەواکان."

"ئەوانەی دەوێرن پشتیوانی لە دڕندەیی سەهیۆنی لەم خاکانەدا بکەن، پێویستە هەرچی زووە بە هۆش خۆیان بێنەوە"

ئونسال لە بەردەوامی باس لە خۆپیشاندانەکانی ناڕەزایەتی لە دیاربەکر کرد و وتی، "جارێکی تریش دەریدەبڕین کە پشتیوانی ئەو ناڕەزایەتیانە دەکەین کە لە شارەکەمان دیاربەکر بەتایبەتی هەفتەی رابردوو بەڕێوەچوو و ڕەفتاری هەستیاری گەنجان. لایەنگرانی خۆجێیی سەهیۆنیزم دەبێت بزانن کە چالاکییەکانیان ڕێگە پێنادرێت. ئەم خاکانە کە خوێنی ئەسحاب تێدا ڕژاوە، نە شوێنێک بۆ خزمەتکارە جوولەکە سەهیۆنیەکان دابین دەکەن و نە ماڵێک. خەڵکی دیاربەکر، نەتەوەی کوردی موسڵمان هەرگیز ئەوانە لەبیر ناکەن کە خزمەتیان بە سەهیۆنیزم کرد. منداڵەکانی شێخ سەعید و سەلاحەدین ئەیوبی الکوردی بێگومان بەرپرسیارێتی خۆیان جێبەجێ دەکەن. ئەوانەی دەوێرن پشتیوانی لە دڕندەیی سەهیۆنی لەم خاکانەدا بکەن، پێویستە هەرچی زووە بە هۆش خۆیان بێنەوە.

هەروەها ئەوانەی جورئەتیان هەیە ڕەخنە لە ناڕەزایەتییەکانی دیاربەکر بگرن، پێویستە پێداچوونەوە بە قسە و قسەڵۆکەکانیان بکەن. هێشتا لەبیرمان نەچووە کە ئەم دووڕووانە لە ٦-٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ لە کوێدا جێگیر بوون. ئێمە زۆر باش مانای ئەو ئازایەتییە دەزانین کە ئەمڕۆ لە لایەن ئەو کەسانەی کە لە بەرامبەر کوشتنی دڕندانەی کەسانی وەک یاسین بۆرو بێدەنگ بوون نیشانیان داوە. گەلەکەمان نە لەبیری کردووە ئەوەی ساڵی ٢٠١٤ روویدا و نە ئەوانەی بە بێدەنگی ئەو دڕندەییەیان لە باوەش گرتووە. ئێمە مانای هەڵوێستی ئەو کەسانە دەبینین کە بەرگری لەو تێکدەرانە دەکەن کە لەلایەن ئەو کەسانەی پشتیوانی لە سەهیۆنیزم دەکەن پیشانی دەدەن، بەرامبەر بە کردەوەی ڕەوای گەنجانی دیاربەکر."

"ئەوانەی بەشدارن لەو تاوانانەی کە لە لایەن باندەکانی سەهیۆنییەوە ئەنجام دەدرێن، باجی ئەم کارەیان دەدەن"

ئونسال لە بەردەوامی بانگێشتی ئەنجامدانەوەی بایکۆت لە دژی کاڵاکانی سەهیۆنییەکان و ئەو شەریکەیانەی پشتگری لە سەهیۆنییەکان دەکەن کرد و وتی، "لەم چوارچێوەیەدا جارێکی تر پێمان خۆشە جەختی لەسەر بکەینەوە. کردەوەکانی بایکۆت و ناڕەزایەتییەکان لە دژی کۆمپانیاکانی پشتیوانی لە رژێمی سەهیۆنی وەک ستاربەکس، ماکدۆناڵدز و بەرگەر کینگ، پێویستە فراوانتر و فراوانتر بکرێن. ناڕەزایەتییەکان لە تورکیادا بەربڵاو بن، وەک لە هەموو وڵاتانی جیهان. دەتوانین لە کاردانەوەی نۆکەرەکانی تێبگەین کە چۆن ئەم ناڕەزایەتییانە دوژمنی سەهیۆنیی تێکدا. چالاکی بایکۆت کە لە دژی هەموو زلهێزە جیهانییەکان کە پشتیوانی ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ لە رژێمی تێرۆریستی سەهیۆنی دەسپێکراوە، بە بەهێزبوون و بەربڵاوترەوە درێژە پێبدرێت. بارەگا و لقەکانی هەموو ئەو کۆمپانیایانە کە پشتیوانی سەهیۆنیزم دەکەن بە توندترین شێوە ئیدانە بکرێن. نەک هەر ئیدانە بکرێن، بەڵکو ناڕەزایەتی کاریگەر بۆ کۆتاییهێنان بە چالاکییەکانیان ئەنجام بدرێت و هەوڵ بۆ هۆشیارکردنەوەی گشتی بدرێت."

ئونسال لە کۆتاییدا وتی، "پێویستە بزانرێت کە هەموو کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان و لقە ناوخۆییەکانیان کە خۆراک دەدەن بە جینۆسایدکارەکان، هاوبەشن لە کۆمەڵکوژی مرۆڤایەتی لە غەززە. ئەوانەی بەشدارن لەو تاوانانەی کە لە لایەن باندەکانی سەهیۆنییەوە ئەنجام دەدرێن، بە دڵنیاییەوە باجی ئەم کارەیان دەدەن. نە دونیا لە باوەشیان دەگرێت و نە ڕووناکی دوای مردن چاوەڕێیان دەکات."(İLKHA)