İsviçre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN), enerjinin çoğunu oluşturan “karanlık madde”nin sırlarını keşfedebilmek amacıyla protonlar rekor bir enerji seviyesinde çarpıştırıldı.

Tüm kütle ve enerjinin yüzde 26,8’ini oluşturmasına rağmen “karanlık madde” hakkında çok az şey biliniyor. İsviçre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nden (CERN) bilim adamları, karanlık madde de dahil olmak üzere dünyanın sırlarını ortaya çıkarmak için rekor bir enerji seviyesinde protonları birbirine çarpıştırdı. (Proton: atom çekirdeğinde bulunan artı yüklü parçacık). Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın (LHC) kapasitesi karanlık maddenin gizemini çözebilmek için yükseltilirken, proton ışınları 13.6 tera elektron voltta (TeV: enerji birimi) çarpıştırılarak bir rekor kırıldı.

Bilim adamları, yerin 91 metre altındaki parçacık çarpıştırıcısında açığa çıkan gücü açıklamak için “1 tera elektron voltun 1 trilyon elektron volta” eşit olduğunu söyledi. Yani, protonlar saniyede 1 milyar tera elektron volt gücünde çarpıştı. Yetkililer, bu deneyle, 10 yıl önce buldukları Higgs Bozonu’nu ve diğer kuvvetlerle nasıl etkileşime girdiğini inceleyerek karanlık maddenin gizemini araştıracaklarını söyledi.

CERN’de ilk olarak 2012’de 8 TeV’de çarpışma başarılmıştı. 2015’te ise protonları 13 TeV’ta çarpıştırarak ilk rekor kırıldı. Yeni rekor 13.6 tera elektron volt gücündeki çarpışma olarak kayıtlara geçti.

CERN'deki bilim adamları, karanlık maddenin gizeminin açığa çıkarılması amacıyla deneyler yapıyor.

Karanlık madde, "Evrendeki maddenin yüzde 80-85'ini oluşturuyor. Karanlık madde denmesinin sebebi ışıkla etkileşiminin olmaması. Bu yüzden onu göremiyoruz. Daha da ilginci, ne olduğunu da bilmememiz" şeklinde tanımlanıyor.

Bilim adamları, karanlık maddeye ilişkin sadece dolaylı kanıtları gözlemleyebildi. Karanlık madde parçacıkları doğrudan tespit edilemedi.

En fazla rağbet gören teorilerden biri bunun WIMP ya da Zayıf Etkileşimli Büyük Kütleli Parçacık olduğu yönünde. (İLKHA)