Cotkaran bang li rayedaran kirin: Rezên me rizgar bikin!

Cotkarên li Dîyarbekirê, ku nikarin berhemên rezên xwe yên bi salan bi dest bixin, ji ber nexweşiyên nebatan û piştgiriya nebaş bi demên dijwar re rû bi rû ne.
Cotkarên ku li gundên Aşağı Doşemeler û Konak ên navçeya Egil a Dîyarbekirê dixebitin, ji bo pêşîgirtina li windabûna berhemê ji ber nexweşiyên nebatan û hişkesaliyê piştgirî ji endezyar û rayedarên çandiniyê xwestin. Hilberîner, ku ji bo garanîkirina domdariya hilberînê li herêmê daxwaza mudaxeleya lezgîn dikin, ji bo pirsgirêkên xwe çareseriyan dixwazin.
Cotkar, destnîşan dikin ku nexweşî û hişkesalî, bi taybetî tesîrê li tirî dikin, tesîrek xerab li ser hilberîna berhemên wekî melas, helva û pelpa fêkiyan dikin, û li bendê ne ku endezyar û rayedarên çandiniyê çareseriyek mayînde ji bo pirsgirêkê peyda bikin.
"5 sal in em nikarin ji rezên xwe tirî berhev bikin"
Muhammed Polat, rezvanekî li Taxa Aşağı Doşemeler a navçeya Egilê, diyar kir ku ev 5 sal in ew nikarin ji rezên xwe tirî berhev bikin û melas, helaw û bastêq nayê hilberandin û wiha got: "5 sal in em nikarin ji vê rezê tirî berhev bikin û bixwin. Ji ber ku tirî tunebûn, me nekarî melas, helva û basêqan jî çêbikirana. Tirîyên ku me di rezê xwe de çandibûn ti berhem nedane, û rezên ku me li ber malê çandibûn jî berhemdar nînin. Piştî ku hinekî gihîştin, kurm êrîşî tirî dikin û hemîyan dişewitînin. Her çend min du caran dermanên kêzikan bikar anîn jî, min tu sûd nedît. Min endezyarên çandiniyê anîn da ku kontrol bikin, lê wan tiştek nebihîst. Divê rayedar ji bo dermanên kêzikan alîkariya me bikin. Heta mirîşk jî naxwin. Rayedar çend caran hatin û gotin ku ew ê dermanên kêzikan bişînin, lê wan qet neşîyand. Ez 83 salî me. 50 sal berê, me ji tirîyên ku me diçandin gelek melas, halva û bastêq çêdikir. Ne tenê rezên me ne; cîranên me jî heman pirsgirêkan dijîn."
"Hêjîr bi pelên xwe ji şaxan dikevin"
Xanım Polat, diyar kir ku ew çend sal in nikarin berhemên baxçeyên sebzeyan ên ku wan çandine berhev bikin û got, "Hêjên me jî mîna îsal, bi pelên xwe re ji şaxan diweşin. Tirî û hinarên me jî dest bi hişkbûnê kirine. Em çend sal in nikarin berhemên baxçeyên sebzeyan ên ku me çandine berhev bikin. Berê hemû berhemên me pir berhemdar bûn. Tirî, hêjîr, hinar û sêv îsal şîn nabin. Tevî ku dermanên kêzikan hatine bikaranîn jî, me ti encamek erênî nedîtiye."
"Nebûna baranê û nexweşiyên nebatan tesîrek xirab li ser rezên rez kiriye"
Musa Biçer, rezvanekî li gundê Konak a navçeya Egilê, diyar kir ku rezên wî yên ku 25 sal in çandine, bi tevahî hişk bûne. Wî got, "Rewşa rezên ku min 25 sal in çandiye eşkere ye; hemû hişk bûne." Berê rezên me tirîyên baş çêdikirin. Nebûna baranê û nexweşiyên nebatan ew anîne vê rewşê. Divê rayedar werin û rezên me kontrol bikin û ji bo van nexweşiyan dermanek bibînin. Bi gelemperî, hemû rez bi vî rengî ne. Berê me tirîyan bi qamyonan difirot, lê di van salên dawî de, em nekarîn tirîyan jî bibînin ku bixwin."
"Divê rayedar werin, rezên me kontrol bikin û çareseriyek bibînin"
Nusret Başduvar, ji heman gundê, got ku her çend ew berê ji rezên xwe yên ku 25 sal in tên çandin, qutiyên tirî berhev dikir, niha ew nikare qutiyek jî berhev bike. Başduvar got, "Roj hebûn ku me ji vê rezê ku ez 25 sal in diçînim, sandûqên tirî berhev dikirin. Me hinek ji tirî difirot da ku lêçûnên xwe bidin, lê niha hemû ew lêçûn ji berîka me derdikevin. Berê min ji vê rezê 15 sandûqên tirî berhev dikir, lê niha yek sandûqek min tune. Min ji rezê xwe nimûne birin Midûriyeta Çandiniyê, lê kes nehat. Ez dixwazim her kes, ji Midûriyeta Çandiniyê bigire heta Şaredar, werin û rezên me yên li vir kontrol bikin û çareseriyek bibînin. Ger em nikaribin li gund heywandarî û çandiniyê bikin em ê çi bikin? Ez bi xwe seqet im. Min tenê ji bo ku li dora wê biçînim 6,000 TL da. Dema ku hemû lêçûn têne hesibandin, dibe 20,000 TL. Par, min ji vê rezê sandûqek berhev kir, lê îsal ez nikarim yek sandûqek jî berhev bikim." (ÎLKHA)
Hişyariya Zagonî: Mafên tamamê vîdyo, wêne û xeberên nivîskî yên ku hatine weşandin aîdî Ajansa Nûçeyan a Îlkê ya Şîrketa Hevpar e. Heta ku hevpeymana nivîskî an jî abonetî neyê kirin bi tu sûretî temamê an jî qismekî fotograf, vîdyo û xeberan nikare bên bikaranîn.
Meşa ku bi pêşengiya Platforma Hevgirtina Filistînê ya Enqerê (ANFÎDAP) ve hate lidarxistin, ji bo balkişandina ser trajediya mirovî ya li Xezzeyê û teîmînkirina gihandina alîkariyên mirovî hate lidarxistin.
Li navçeya Bîrecîk a Rihayê di şerê çekdarî yê ku ji ber nakokiya erd derket de ap û biraziyê wî canê xwe ji dest dan û du kes birîndar bûn.
Parlamenterên HUDA PARê ku li Enqereyê beşdarî bernameya “Ji Anadolîyê heta Meclîsê, ji Meclîsê heta Xezzeyê; Ji Xezzeyê re korîdora însanî” ku ji teref ANFÎDAPê ve hat tertîpkirin bûn, li hember birçîbûnî û krîza însanî ya li Xezzeyê bang kirin ku “Bedêla wî çi dibe bila bibe” divê korîdora însanî bê vekirin.