موتفی شک: ئیسلام هیچ کام لە ئێمە بێدەسەڵات ناهێڵێتەوە لەکاتێکدا مامەڵە لەگەڵ کێشەکانمان دەکەین
دکتۆر سڕی شک موتفی پارێزگای وان لە میانەی بەشداری لە وۆرکشۆپی چارەسەری مرۆیی پرسی کورد وتی، "لە کاتێکدا ئێمە وەک مرۆڤایەتی یان وەک ئومەت بەدوای کێشەکانماندا دەگەڕێین، نابێت ئەوەمان لەبیربچێت کە ئیسلام هیچ کام لە ئێمە پێویست بە بێدەسەڵات بەجێناهێڵێت، بە ئیزنی خوای گەورە، لەکاتێکدا هەوڵدەدەین بگەینە ئاستێکی دیاریکراو لە یەکگرتوویی بەها مرۆییەکان یان بەهاکانی ئومەتەوە."
دکتۆر سڕی شک موتفی پارێزگای وان لە میانەی بەشداری لە وۆرکشۆپی چارەسەری مرۆیی پرسی کورد کە لە لایەن هودا پارەوە ڕێکخراوە وتارێکی سڵاودانەوەی پێشکەش کرد.
"ئیسلام مرۆڤەکان پەروەردە دەکات و لە ڕێگەی فەزیلەتەکانی مرۆڤەوە چارەسەر دەدۆزێتەوە"
شک ئاماژەی بەوە کرد کە لە واقیعدا ڕێبازە مرۆییەکان و سیستەمی مرۆیی توانای دۆزینەوەی چارەسەری ڕەهایان بۆ کێشە گشتییەکانی مرۆڤایەتی نییە و وتی، "ئێمە پێمان وایە ئەمە سەرچاوەی سەرەکی ئەو کێشانەیە کە لە ئێستادا لە ئاستی جیهانیدا تووشی دەبین. هەر بۆیە بیرۆکەیەک بە ناوی 'چارەسەری مرۆیی' خراوەتەڕوو، ئەم وۆرکشۆپەش ڕێکخرا. بێگومان کەسێک، گرووپێک، یان لیژنەیەک کە بە فەزیلەتەکانی مرۆڤ تەیار کراوە، دەتوانێت چارەسەری مرۆیی بدۆزێتەوە. بەڵام تەنانەت بە سیفەتە مرۆییەکانیشمانەوە، ئەگەر خۆمان لە وەقفە مرۆییەکانمان دوورخستبێتەوە و فەزیلەتە مرۆییەکانمان لەدەستدابێت، ئەوا ڕەنگە تەنیا مامەڵەکردن لەگەڵ پرسەکان لە ڕوانگەی مرۆڤایەتییەوە، ئامانجی خوازراو بەدەست نەهێنێت. بۆیە پێویستمان بە ڕۆحێکی ئیلاهی هەیە کە مرۆڤمان بکات و بمانچێنێت و بە فەزیلەتی ئەخلاقی دەمانڕازێنێتەوە- واتە ئیسلام. چونکە ئیسلام مرۆڤایەتی دەچێنێت، لە ڕێگەی فەزیلەتەکانی مرۆڤەوە چارەسەر دەدۆزێتەوە و بەم مانایەش مرۆڤایەتی بە شێوەیەکی کاریگەر خاڵە لاوازەکانی مرۆڤایەتی دیسپلین دەکات."
هەروەها وتی، "خودای گەورە لە قورئانی پیرۆزدا دەفەرموێت 'هەموو کەسێک دەتوانێت قسە بکات، بەڵام کەس ناتوانێت دەنگی لە پێغەمبەر بەرزتر بکاتەوە.' ئەمە خوشک و برا خۆشەویستەکانم دەنگی وەحییە. خاڵێکی تر ئەوەیە کە ئەگەر ئێمە لە کاتی گەڕان بەدوای چارەسەری مرۆیی یان بەدوای چارەسەری کێشەکانماندا بە شێوەیەکی سۆزداری مامەڵە بکەین، ئەوا ئەم سۆزدارییە دەتوانێت فۆرماڵی بێت، ئایدۆلۆژی، یان پاڵنەری قازانجی دونیایی بێت. ناتوانین هەڵسەنگاندنێکی دادپەروەرانە بکەین. چونکە خودای گەورە لەسەر ئەم خاڵە ئاگادارمان دەکاتەوە 'بەپێی هەستەکانتان مامەڵە مەکەن.' ئەگەرنا هەرگیز ناتوانن هەڵسەنگاندنێکی دادپەروەرانە بکەن. بۆیە ئەگەر لە کاتی گەڕان و دۆزینەوەی چارەسەردا هەست و سۆزەکانمان لە پێشینەدا دابنێین، ڕەنگە بەداخەوە ڕووبەڕووی دۆخێکی چارەنووسساز ببینەوە."
"ئێمە لە ئیسلام وەک خۆی تێدەگەین و لە باوەشی دەگرین و ڕوونی دەکەینەوە"
موفتی شک لە بەردەوامی ئاماژەی بەوە کرد کە ئیسلامیەت چارەسەری تەواوی کێشەکانە و وتی، "بۆیە پێویستە دان بە پێویستی ڕەهای خۆمان بۆ ئیسلام بە گشتی بناسین. ئەگەر ئێمە ئیسلام، خوا نەکات، تەنها وەک ئامرازێک لەبەرچاو بگرین- واتە ئەگەر بۆ هەندێک مەبەستی مرۆیی، سیاسی، یان ئایدیۆلۆژی بەکاری بهێنین یان تەنانەت بیقۆزینەوە- ئەوا ئێمە بەدەر لە فەرمانی ئیلاهی ئەنجام دەدەین، فەرمانێک کە بەدەست هێنانی مەحاڵە. بۆیە پێویستە لە ئیسلام تێبگەین و لە باوەش بگرین و ڕوونی بکەینەوە کە بەڕاستی هەیە. وە خوشک و برا خۆشەویستەکانم، چارەسەری ئەو کێشانەی کە تووشی دەبین، وەک دیارییەک دێت، بە ئیزنی خودا. بەڵام کاتێک تەنها وەک ئامرازێک دەزانن، هەم ئامرازەکە بەفیڕۆ دەدەن و هەمیش لەبەرچاوی خودا مەبەستەکە لەدەست دەدەن."
ناوبراو لە کۆتاییدا وتی، "کاتێک ئێمە لە ڕوانگەی قورئانی و پێغەمبەرییەوە چارەسەرەکانی ئیسلام لەبەرچاو دەگرین، خوشک و برایانی ئازیز، ئیسلام بە گشتی بەرزترین ئایدیاڵە کە بە هانای ئێمەوە دێت، وەک چۆن بۆ هەموو کێشەکانی مرۆڤایەتی دەکات. وە با ئەمە وەک ڕستەیەکی کۆتایی بڵێم. وەک چۆن مرۆڤایەتی یان ئومەت بەدوای ناڕەحەتییەکانماندا دەگەڕێین، نابێت ئەوەمان لەبیربچێت کە لە کاتێکدا هەوڵدەدەین بۆ گەیشتن بە ئاستێکی دیاریکراو لە یەکگرتوویی لەڕووی یان بەها مرۆییەکانەوە یان بەهاکانی ئومەتەوە و لە کاتێکدا سەرقاڵی هەوڵێکی لەو شێوەیەین، ئیسلام بە ئیزنی خودا، هیچ کام لە ئێمە بە بێبەشی ناهێڵێتەوە. با لەم ڕاستییە تێبگەین، با ئەم تێگەیشتنە بخەینە ڕوو. با هەمووان ئاهێکی قووڵی ئاسوودەیی هەڵمژن. چونکە ئەم جۆرە ئایەتانە دابەزین کە ئەگەر بەدوای چارەسەرکردنی ناخۆشییەکانتاندا بگەڕێن لە ڕێگەیانەوە، ئەوا چارەسەرێکن بۆ هەمووتان. خوای گەورە هەموومان بکاتە میللەتێکی بەختەوەر."(İLKHA)
ئاگاداری: مافی له به رگرتنه وه ی بابه ته كانی ئیلكھه، پارێزراون ھه واڵی نوسراو، وێنه، ڤیدیۆ، به ھه مو جۆرێكیان، بۆ به ده ست ھێنان پێویسته نوسراو له نێوانمان ھه بێت یان به ڕه زامه ندی ئێمه بێت، پێچه وانه كه ی به ر پرسیاره تی یاسای تیایه
وۆرکشۆپی "چارەسەری مرۆیی بۆ پرسی کورد" کە لە لایەن هودا پار ڕێکخراوبوو بە بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی کۆتایی کۆتایی هات.
نووسەر و موتەرجیم وەحیدەین ئینجە لە وۆرکشۆپی چارەسەری مرۆیی بۆ پرسی کورد و وتی، "تێڕوانینی کەمالیزم بۆ کوردی، بیرۆکەیەک نییە، شێوازێکی بیرکردنەوە و تێگەیشتن نییە. بە واتایەکی تر مەسەلەکە ئەوە نییە کە 'وەرن کورد با تێبگەم چیتان دەوێت'. سەرقاڵکردنێکە، بە دەستهێنانی کاتە."
زەکەریا یاپجیئۆغلو سەرۆکی گشتی هودا پار لە میانەی بەشداری لە وۆرکشۆپی چارەسەری مرۆیی بۆ پرسی کورد وتی، "پرسەکە پرسی ماف و یاسایە. وە ئەم پرسە تەنها بە دادپەروەری چارەسەر دەکرێت. دادپەروەری هەم فەرمانێکە لەلایەن خوداوە و هەم مەرجی ئیسلامە. بەڵام هەروەها بنەڕەتیترین فەزیلەتەکانی مرۆڤیە."