Birinca Qerejdaxê yê navdar, ku bi kedeke mezin li erdê kevirî yê herêma Qerejdaxê ya Dîyarbekirê tê çandin, ji teref cotkarên ku ji serê sibê heta rojavabûnê bi baldarî dixebitin ve tê çinîn. Cotkar dibêjin ku berhema îsal ji ya par zêdetir e, û ew kêfxweş in ku dibînin ku keda wan berhem dide.

Birinca Qerejdaxê yê navdar, li herêma Qerejdaxê ya Dîyarbekirê li ser erdên kevirî û bi ava kolandinê ya sar tê çandin, ji hêla hilberînerên ku ji serê sibê heta rojavabûnê bi zehmet dixebitin ve tê çinîn.

Cotkarên ku li deverên kevirî yên ku makîneya çinînê nikarin têkevinê bi dasan dixebitin, kêfxweşiya temamkirina pêvajoya çinînê ya ku wan bi kedeke mezin pêk aniye, dijîn.

Cotkaran diyar kirin ku birinca Qerejdaxê ku bi ava sar a sondajê tê çandin, bi tevahî bi awayekî xwezayî û bê gubre tê hilberandin û berhema birinca ku îsal gelek av lê hatiye dayîn ji ya par zêdetir e.

"Em li deverên ku makîneya çinînê nikarin têkevinê, bi dasan berhev dikin"

Ramazan Asar diyar kir ku ew ji serê sibê heta rojavabûnê li zevîyan dixebitin û wiha got:

"Em dora saet 7:00ê sibê digihîjin kar heta ku roj diçe ava. Karekî pir dijwar e. Ji ber ku em nikarin bi makîneyên çinînê berhev bikin ji ber kevirên mezin, em bi dasan berhev dikin. Dema ku em birinca xwe berhev dikin, ew hemû zehmetiyê hêjayî wê ye. Em birincê ku em bi dasan berhev dikin diavêjin nav makîneya çinînê. Em birincê, ji kayê veqetandî, dişînin kargehê. Îsal, berhemdartir e. Ava birinca me ava kolandinê ye. Îsal, bihayê kîsikek 25 kîloyî ji 2.800 TL dest pê dike."

"Birincê rastîn ê Qerejdaxê ew e ku li erdê kevirî şîn dibe"

Alaeddîn Asar cudahiya di navbera birincê Qerejdaxê yê resen û birincê orîjînal de bi van gotinan rave kir:

"Ev birinca ku me çandîye ye, birinca Qerejdaxê ye. Me ew bi ava sar a bîrê av da. Ev birinca Qerejdaxê orîjînal e. Di keviran de şîn dibe. Xelk tovên birinca Qerejdaxê diavêjin nav erdê çandiniyê û dibêjin, 'Ev birincê Qerejdaxê ye,' lê ev orîjînala rastîn e. Hem bê gubre ye û hem jî xwezayî ye. Em di meha Nîsanê de dest bi çandina birincê dikin û di Cotmehê de berhev dikin. Pir zehmet e. Em hemî bi dasan berhev dikin. Em çend rojan li bendê dimînin berî ku em bişînin kargehê. Li gorî sala par, berhema îsal bilindtir û çêtir bû. Birincê ku me çandibû gelek av xwar."

"Ez 50 sal in bi heman hewildanê birinca Qerejdaxê diçînim"

Ahmet Asar ê 80 salî ku 50 sal in li Qerejdaxê birinc diçîne, got ku ew karê ku ji bav û kalê xwe mîras girtiye didomîne û heta piştî mirina wan jî hewlên xwe didomîne.

Asar got, "Ez 80 salî me, û ez 50 sal in vî karî dikim. Ev birinca Qerejdaxê xweş e û ji her birincê din çêtir e. Bav û kalê min ew diçandin, lê ew çûn, û em berdewam dikin. Em heta êvarê dixebitin. Em bi şev li malê bêhna xwe vedidin û sibehê vedigerin. Tevî temenê xwe, ez hêna jî vî karî dikim ji ber ku ez bi salan e vî karî dikim, ji ber vê yekê ne pir dijwar e. Ez jê kêfxweş dibim. Dema ez ciwan bûm, kes nikaribû tiştê ku min dikir bike. Birinca Qerejdaxê li çiyayan, di nav zinaran de şîn dibe, û pir xweşik e."

"Hinek rojan ez berî ku donya ronî dibû diçûm zevîyê"

Şakir Yagiz, ku diyar kir ku birincê Qerejdaxê ku ji bav û kalên wî mîras girtiye, di dîrokê de navdar bûye û tama wê ne wekî yên din e, got, "Min ev zeviya birincê ya ku hûn dibînin çand. Min bi rojan kanalên avdanê çêkirin. Piştî gelek ked û xebatê, em niha berhev dikin. Hinek rojan, gava ez digihîjim zeviyê, hîn roj nehilatibû. Heywanên hinek gundiyan rê li ber xwe dabûn û diçûn nav zeviyan. Ev birincê Qerejdaxê ji bav û kalên me hatiye wergirtin. Birincê Qerejdaxê ji dîrokê ve navdar e. Ev tama birincê ne wekî yên din e. Berhema îsal pir baş bû. Em salê 25-30 kîsikên birincê dixwin." (ÎLKHA)