زستانی بێبەزەیی لە غەززە؛ خێوەتەکان یەک لەدوای یەک دەڕووخێن
لە ناوچەی مەواسیی خان یونس، ڕیزە درێژەکانی خێوەتە داڕزاوەکان لەناو قوڕ و لیتەدا بڵاوبوونەتەوە؛ پەناگەگەلێک کە بە بچووکترین شنەبا دەلەرزن و بە یەکەم بارانبارین، دەبنە مۆتەکەیەکی شەوانە.
بە پێی ڕاپۆرتێکی ناوەندی ڕاگەیاندنی فەلەستین، لە خۆرئاوابوونەوە تا بەرەبەیان، باران بە بەردەوامی بە سەقفە تەنکەکاندا دەکێشێت و دەنگێکی دروست دەکرد کە زیاتر لەوەی مۆسیقا بێت، هۆشداریی کارەساتێک بوو لە ڕێگەدا.
لە دڵی یەکێک لەم خێوەتانەدا، "مەحموود حەدداد"، پیاوێکی نزیکەی سی ساڵان، چاوی بڕیبووە سەقفە دڕاوەکە؛ شوێنێک کە دڵۆپەکان لە هەموو کەلێنێکەوە دەچۆڕان. ئەو لە بێدەنگییەکدا کە تێکەڵ بە دەستەوەستانی بوو، بیری لەو کەمە سامانە دەکردەوە کە ڕەنگە تا چەند خولەکێکی دیکەش بەرگە نەگرن. دراوسێکان لە دەرەوە سەرقاڵی توندکردنەوەی پەتەکان بوون؛ ژنان بە دەستی تەزیو گرێیان دەدا و منداڵان، کە قاچەکانیان لە قوڕدا چەقیبوو، شایەدی هاتنەژوورەوەی بێوەستانی ئاو بوون بۆ ناو خێوەتەکان.
کە باران توندتر بوو، خێوەتەکەی مەحموود بەرگەی نەگرت. زەوی سەرتاپا تەڕ ببوو و ئاو لە ژێر فەرشەکانەوە هەڵدەقوڵا. هەرچەندە مەحموود هەوڵی دا بەتانی و جلەکان بەرزتر دابنێت، بەڵام لێشاوەکە پێشی کەوت. منداڵەکانی، حەمزە و ئیسلام، لە سەرمادا دەلەرزیین و ئاو لە هەر چوار لاوە دەهاتە ژوورەوە. چەند خولەکێک دواتر، تەکڵەی پشتی خێوەتەکە لەژێر فشاری ئاوەکەدا چەمایەوە و بەشێک لە خێوەتەکە داڕما. ماڵی کاتیی خێزانەکە، لە چەند ساتێکدا بوو بە چاڵێک لە قوڕاو.
منداڵان بە تۆقینەوە لە خێوەتەکە چوونە دەرەوە و زەوییە زۆنگاوییەکە جووڵەی سەختتر دەکرد. دراوسێکان بە هاناوە هاتن بۆ ئەوەی یارمەتی بدەن، بەڵام هەر هەنگاوێکیان شتێکی لە قوڕ و لیتەکەدا نوقم دەکرد: بەتانی، خۆراک، کەلوپەلە سادەکان کە تەنها نیشانەیەک بوون لە ژیان.
بە ڕووناکبوونەوەی هەوا، دیمەنی کەمپەکە لە ناوچەیەکی شێوە پاشلەرزەی بوومەلەرزە دەچوو: خێوەتە داڕماوەکان، پارچە پەڕۆی دڕاو، بۆنی سووتانی سۆپا بچووکەکان کە لەگەڵ شێدا تێکەڵ ببوو.
بەسەرهاتی مەحموود تەنها لەدەستدانی کەلوپەل نەبوو؛ واتای ئەوان بوو. دەفتەری منداڵەکانی، نیگارەکان و ئەرکەکانیان، هەمووی لە ئاودا توایەوە. ئەو دەیوت، "سەختترین سات ئەوە بوو کە بینیم دەفتەرەکان سەرئاو کەوتن… وەک ئەوەی هەرچییەکمان هەبوو، تەنانەت شتە بچووکەکانیشیان، لەناو چوو."
ئەم رووداوە تەنها گۆشەیەکە لە دۆخی سامناکی ئاوارەیی. شەوی چوارشەممە، کۆرپەیەک لە مەواسیی خان یونس بەهۆی سەرماوە گیانی لەدەست دا. وەزارەتی تەندروستیی غەززە پشتڕاستی کردەوە کە "رەهەف ئەبو جەزەر" بەهۆی سەرمای توندەوە کۆچی دوایی کردووە؛ رووداوێک کە نیشانەیەکی دیکەیە لە ناسکیی دۆخی ژیان لە خێوەتەکاندا.
ڕێکخراوی فریاگوزاری و ڕزگارکردنی غەززە ڕایگەیاندووە کە لە ماوەی ٢٤ کاتژمێردا، زیاتر لە ٢٥٠٠ پەیوەندییان بۆ داوای یارمەتی پێ گەیشتووە. وتەبێژی ئەم دامەزراوەیە هۆشداریی دا کە تواناکانی بەردەست وەڵامدەرەوەی کەمترین ئاستی پێداویستیی خەڵک نین و دەرئەنجامەکانی ئەم شەپۆلە سەرما و سۆڵەیە دەکرێت کارەساتبار بن. ئەو جەختی کردەوە کە خێوەتەکان پەناگەی مرۆیی نین و دەبێت دەستبەجێ خانووی پێشساز هاوردەی غەززە بکرێت.
داڕمانی خانووکان و نوقمبوونی کەمپەکان
لە ماوەی کاتژمێرەکانی گەردەلوولەکەدا، خانوویەکی ٣ نهۆمی لە گەڕەکی نەسر داڕما. ناوچەیەکی بەرفراوان لە مەواسیی خان یونس، ئەلبەسا و ئەلبەرەکە لە دێر بەلەح، بازاڕی ناوەندی لە نوسەیرات و گەڕەکەکانی یەرمووک و مینا لە غەززە کەوتنە ژێر ئاو. تیمەکانی فریاگوزاری تەنها لە ١٢ کاتژمێردا، ٣٢ ئۆپەراسیۆنیان ئەنجام دا کە بریتی بوو لە ١٧ حاڵەتی ڕزگارکردن لە نوقمبوونی خێوەتەکان و ١٤ حاڵەتی گواستنەوەی بەپەلە.
خەمڵاندنەکان دەریدەخەن نزیکەی ٢٥٠ هەزار خێزان لە کەمپەکاندا دەژین کە پێویستیی بەپەلەیان بە خێوەت و پەناگەی ستاندارد هەیە. ئیسماعیل سەوابتە، بەڕێوەبەری نووسینگەی ڕاگەیاندنی حکوومەتی غەززە ڕایگەیاند، "٩٣ لەسەدی خێوەتەکان چیتر شیاوی نیشتەجێبوون نین و لانی کەم ٣٠٠ هەزار خێوەتی نوێ پێویستە."
هەوڵدان بۆ هەستانەوەی دووبارە
لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا، مەحموود خۆی بەدەستەوە نەدا. بە یارمەتیی دراوسێکان، کۆڵەکەکانی هەڵدایەوە، پارچە نایلۆن و دارە کۆنەکانی کۆکردەوە و پەناگەیەکی نیوەچڵی دروست کرد؛ تەنها بۆ ئەوەی شەوی دواتر بەرگە بگرن. منداڵەکانی وەک هەزاران منداڵی دیکە، لەناو قوڕ و سەرمادا یاری ناکەن؛ بەڵکو هەموو ڕۆژێک بەدوای شوێنێکی وشکدا دەگەڕێن تا دابنیشن.
مەحموود بە زەردەخەنەیەکی تاڵەوە وتی، "شتی زۆرمان ناوێت… تەنها سەقفێک کە منداڵەکان لە باران بپارێزێت و شەوێک کە لە ترسان نەهەژێین."
چیرۆکی ئەو، یەکێکە لە هەزاران چیرۆک لە غەززە؛ شوێنێک کە شەوێکی باراناوی دەکرێت ببێت بە تاقیکردنەوەیەک بۆ مانەوە لە ژیان و هەر شەپۆلێکی سەرما، ئاوارەیی قووڵتر بکاتەوە. خەڵک لە نێوان خێوەتە نوقمبووەکان و خانوو وێرانبووەکاندا، چاوەڕوانی بچووکترین نیشانەی یارمەتین؛ ڕەنگە خێوەتێکی نوێ، یان خانوویەکی پێشساز کە لە زستانێکی بێبەزەییدا، تۆزێک ئارامی لەگەڵ خۆیدا بهێنێت.(İLKHA)
ئاگاداری: مافی له به رگرتنه وه ی بابه ته كانی ئیلكھه، پارێزراون ھه واڵی نوسراو، وێنه، ڤیدیۆ، به ھه مو جۆرێكیان، بۆ به ده ست ھێنان پێویسته نوسراو له نێوانمان ھه بێت یان به ڕه زامه ندی ئێمه بێت، پێچه وانه كه ی به ر پرسیاره تی یاسای تیایه
بەهۆی بۆردومانی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لە شاری تڤێری رووسیا ٧ کەس بریندار بوون.
ناوەندی فریاگوزاریی پزیشکی لە شاری غەززە ڕایگەیاند کە بەساڵاچووان و منداڵان زۆرترین زیانیان بەهۆی شەپۆلە کەشوهەوایییەکەی ئەم دوایییەوە بەرکەوتووە و دۆخی مرۆیی لە ناوچەکانی ئاوارەکاندا بە شێوەیەکی مەترسیدار ڕوو لە خراپبوونە.
ئیسماعیل سەوابتە، بەڕێوەبەری نووسینگەی ڕاگەیاندنی حکوومەتی فەلەستین لە غەززە، بە هۆشداریدان لەبارەی دەرئەنجامە قورسەکانی شەپۆلی بارانبارین و سەرمای جەمسەری، ڕایگەیاند لە ماوەی ٧٢ کاتژمێری داهاتوودا ئەگەری سەرهەڵدانی قەیرانی مەترسیدارتر لە ئارادایە.
فڕۆکە جەنگییەکانی رژێمی داگیرکەری سەهیۆنی هێرشیان کردە سەر شارۆچکەی ئەنسار و ناوچە شاخاوییەکانی لوبنان.