دۆنالد ترامپ، سەرۆکی ئەمریکای داگیرکەر ڕایگەیاند کە ڕژێمی سەهیۆنی ئاگربەستی ٦٠ ڕۆژەی لە غەززە قبوڵ کردووە. ترامپ ڕایگەیاند کە هەوڵە دیپلۆماسییە چڕەکان لەم ماوەیەدا بەردەوام دەبن بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە.

ترامپ لە سۆشیال میدیا رایگەیاند کە نوێنەرانی ناوبراو دیدارێکی "درێژ و بنیاتنەر"یان لەگەڵ بەرپرسانی ڕژێمی سەهیۆنی سەبارەت بە پرسی غەززە ئەنجام داوە. ناوبراو وتی، "دوابەدوای ئەو کۆبوونەوەیە، ڕژیم مەرجی پێویستی بۆ ماوەی ٦٠ ڕۆژە ئاگربەست قبوڵ کرد."

ترامپ بە ئاماژە بەوەی کە وەشانی کۆتایی پێشنیاری ئاگربەست لەلایەن قەتەر و میسرەوە پێشکەش دەکرێت، وتی کە هەردوو وڵات هەوڵی چڕ دەدەن بۆ ئاشتی. ترامپ هەروەها وتی، "هیوادارم حەماس ئەم ڕێککەوتنە قبوڵ بکات، چونکە دۆخەکە باشتر نابێت، بەپێچەوانەوە خراپتر دەبێت."

بەگوێرەی ڕاپۆرتی سی ئێن ئێن، بە پشت بەستن بە بەرپرسانی ئەمەریکا، ڕێککەوتنی ئاگربەست دەبێ لە لایەن حەماسەوە پەسەند بکرێت بۆ ئەوەی بچێتە بواری جێبەجێکردنەوە. رژێمی داگیرکەر بانگەشەی ئەوە دەکات کە هێشتا نزیکەی ٥٠ زیندانی لە غەززە هەیە کە ٢٠ کەسیان لە ژیاندا ماون.

لە لایەکی دیکەوە، بە پێی سەرچاوە فەلەستینییەکان، زیاتر لە ١٠ هەزار زیندانی لە زیندانەکانی رژێمی سەهیۆنیدا هەن. ئەم زیندانیانە تووشی ئەشکەنجەی توند و برسیکردن و پشتگوێخستنی پزیشکی و مامەڵەی خراپ دەبن. ئەم دۆخە لە ڕاپۆرتی رێکخراوە نێودەوڵەتییەکانی مافی مرۆڤیشدا ڕەنگ دەداتەوە.

لە گرێبەستەکەدا هێسکەکان هەیە

بە وتەی ئەو سەرچاوانەی کە لە نزیکەوە بەدواداچوون بۆ دانوستانە ناڕاستەوخۆکانی نێوان رژێمی داگیرکەر و حەماس دەکەن، هێشتا ناکۆکی لە نێوان لایەنەکاندا لە هەندێک بابەتی بنەڕەتیدا هەیە. سەرەکیترینیان مەرجەکانی کۆتایی هاتنی تەواوەتی شەڕ و ڕادەی کشانەوەی سوپای سەهیۆنی لە غەززەیە.

ئەمڕۆ سێشەممە ترامپ لە لێدوانێکی دیکەدا رایگەیاند، "لەبارەی کۆتاییهێنان بە شەڕی غەززە بە توندی بەرامبەر نەتانیاهۆ دەبم، باوەڕم وایە هەفتەی داهاتوو دەگەینە ڕێککەوتن." بڕیارە هەفتەی داهاتوو نەتانیاهۆ سەردانی واشنتۆن بکات و لەگەڵ ترامپ و بەرپرسانی باڵای ئەمریکا کۆببێتەوە.

ئەو هێرشانەی رژێمی سەهیۆنی لە ٧ی ئۆکتۆبەری ٢٠٢٣ـەوە بۆ سەر غەززە ئەنجام دراون، لە لایەن کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییەوە بە "جینۆساید" وەسف کراوە. لە کاتێکدا دەیان هەزار هاوڵاتی مەدەنی لە هێرشەکاندا گیانیان لەدەستدا، ژێرخانی و ناوچەکانی نیشتەجێبوون تاڕادەیەکی زۆر وێران بوون. هەروەها دادگای نێودەوڵەتیی داد داوای لە ڕژێم کردبوو کە هێرشەکانی ڕابگرێت. بەڵام ڕژێم بەبێ گوێدان بەم بانگەوازانە درێژە بە هێرشەکانی دەدات.(İLKHA)